Theorie

"Oorlog is de voortzetting van diplomatie met andere middelen."

(Vom Kriege, Clausewitz)

De vredesbeweging in België en op internationaal vlak legt de nadruk op de diplomatieke weg om het gewapend conflict in Oekraïne op te lossen. De logica is dat diplomatie de militaire confrontatie moet vervangen. Dit is ook het standpunt van de Partij van de Arbeid. Als enige partij in het parlement verzetten haar vertegenwoordigers zich terecht tegen het militair opbod en tegen de wapenleveringen aan Oekraïne. Tegen de stroom in weigert de partij terecht mee te doen aan het oorlogsopbod. De oplossing aan deze oorlog bij volmacht tussen de Verenigde Staten en Rusland ziet de PVDA in een ‘actieve vredespolitiek’, in het tandeloze ‘internationaal recht’ en het opwaarderen van impotente internationale instellingen.

Volgens de logica van de vredesbeweging en de PVDA moeten de tegenstanders "in gesprek gaan" om "de wapens tot zwijgen te brengen". Hetzij door rechtstreeks met elkaar te "praten", hetzij door arbitrage via internationale instellingen zoals de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa of de Verenigde Naties. Maar deze instellingen zijn er nooit in geslaagd oorlogen te voorkomen of een rol van betekenis te spelen bij het oplossen van militaire conflicten in de wereld. De Verenigde Naties staan machteloos tegenover conflicten tussen imperialisten. Het beroep op de rede en de diplomatie is uiteraard goed bedoeld. Hiermee willen ze een einde maken aan de oorlog zonder het gebruik van wapens. Maar het is vreselijk naïef. De oproepen van de Secretaris-Generaal van de VN tot een "staakt-het-vuren" en tot eerbiediging van het internationaal recht hebben niet het minste effect gehad. In de "pacifistische" logica zijn diplomatie en militaire confrontatie absoluut tegengesteld aan elkaar.

Oorlog zit in de aard van het kapitalisme

De realiteit is dat diplomatie altijd gepaard gaat met oorlog en dat oorlog steeds gepaard is gegaan met diplomatie. Het zijn geen methoden die elkaar uitsluiten. Ze vormen een geheel. Diplomatie is de voortzetting van oorlog en oorlog is de voortzetting van politiek met andere middelen. Relaties tussen naties, zoals relaties tussen sociale klassen, worden uiteindelijk beheerst door ... macht. Waarom beweren we dit? Overal waar machtige materiële belangen tegenover elkaar staan, is er conflict. Het is onvermijdelijk. Dit is het geval in de klassenstrijd en het is ook het geval in een oorlog, vooral wanneer het een inter-imperialistische oorlog is, zoals nu het geval is in Oekraïne. Het gebruik van geweld kan vele vormen aannemen. Oorlog is de methode die wordt gebruikt wanneer de tegenstelling van belangen op haar hoogtepunt is en de gebruikelijke methoden om uit te maken wie de overheersende macht is, niet meer werken. Wat de diplomatie niet kon bereiken, probeert men met een gewapende confrontatie te doen. In dit geval: een oorlog tussen de NAVO, de Europese Unie en Oekraïne aan de ene kant en Rusland aan de andere kant om invloedssferen, controle over natuurlijke rijkdommen en markten. Het ligt in de aard van het kapitalisme om voortdurend rivaliteit tussen kapitalistische mogendheden en militaire conflicten te doen ontstaan. Jean Jaurès, de Franse socialist die werd vermoord vanwege zijn verzet tegen het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, begreep dit goed. Voor hem:

"[D]raagt het kapitalisme de oorlog in zich, zoals de wolken de regen."

Voor sociale revolutie

Het resultaat van de diplomatieke inspanningen - die thans midden in een oorlog plaatsvinden - wordt bepaald door het terrein, d.w.z. door de stand van het militaire machtsevenwicht op het strijdtoneel. Niets anders. Elke andere opvatting van diplomatie is "idealistisch" en heeft derhalve geen werkelijke invloed op de realiteit van de betrekkingen tussen naties in oorlog (al dan niet rechtstreeks betrokken). Als de ene of de andere partij in de oorlog een militair voordeel behaalt, zal zij de diplomatieke inspanning bevorderen of blokkeren. Het is niet de openheid, de soepelheid van de persoonlijkheid van de diplomaten of hun vaardigheid als onderhandelaars die ook maar iets zullen bepalen.

De Belgische en internationale arbeidersbeweging moet zich tegen deze imperialistische oorlog verzetten. Maar het kan geen van de internationale instellingen, laat staan een militair bondgenootschap als de NAVO, vertrouwen om deze slachtpartij te stoppen. De arbeidersklasse moet de situatie met haar eigen methoden benaderen. Allereerst moet men begrijpen dat zolang het kapitalisme bestaat, er oorlogen zullen zijn. De Tweede Wereldoorlog was een voortzetting van de Eerste Wereldoorlog. En sinds 1945 is er bijna geen dag meer geweest zonder oorlog in de wereld. Oorlog is voor ons geen morele kwestie. Natuurlijk zijn we verbolgen door het lijden en de vernietiging die oorlog met zich meebrengt. Maar oorlog is in de eerste plaats een klassenkwestie: het verzet tegen de kapitalistische klasse die deze oorlogen uitlokt. Hoe kunnen we dit doen? Door een compromisloze klassenstrijd om een einde te maken aan dit systeem van nationale tegenstellingen, de misdaden van het imperialisme, en de oorlog. Alleen een diepgaande sociale transformatie kan dit bereiken met de steun van de arbeiders van de hele wereld en van alle onderdrukten. Zoals Trotski, de eerste verantwoordelijke van de revolutionaire diplomatie van de jonge Sovjetstaat en tevens architect en commandant van het Rode Leger, zei:

"Oorlog is de methode die het kapitalisme gebruikt wanneer zijn tegenstellingen onoplosbaar zijn. Tegenover deze methode moet het proletariaat zijn eigen methode stellen, en deze methode is die van de sociale revolutie."

 

Wellred Books kondigt met trots de uitgave aan van een belangrijke nieuwe titel: De Revolutionaire Erfenis van Rosa Luxemburg. Deze grote revolutionaire martelares is vaak verkeerd voorgesteld als een tegenstander van de Oktober Revolutie, en als voorstander van een soort 'zachter', 'anti-autoritair' marxisme tegenover dat van Lenin en de Bolsjewieken.

Naar aanleiding van het 200ste geboortejaar van Friederich Engels organiseren de Nederlandse en de Belgische sectie van de International Marxist Tendency een vormingsdag over zijn revolutionaire leven en ideeën.
 
Opgedeeld in twee sessies behandelen we eerst het tumultueuze leven van de boezemvriend en kameraad van Karl Marx. Engels wordt onterecht als een vulgarisator van de ideeën van Marx voorgesteld. Nochtans droeg zijn onderzoek bij tot de marxistische theorie (zoals de toepassing van de dialectiek op de natuur, militaire kwesties, de marxistische kijk op de antropologie).

In een tweede sessie verdiepen we ons in de oorsprong van de onderdrukking van de vrouw. We baseren ons hiervoor op het boek van Engels De oorsprong van het gezin, de particuliere eigendom en de staat.
 
Samen gaan we na in welke mate de stellingen van Engels nog actueel zijn.
 
Registreer je via: 
 
Help ons het evenement mee te verspreiden: https://fb.me/e/1h59yvewH

Online-discussie georganiseerd door Vonk-Marxistische Jongeren (www.vonk.org), de Belgische afdeling van de IMT (www.marxist.com)

We zullen het hebben over de economische theorie van Karl Marx, Marx’ analyse van het kapitalisme en het ontstaan van de economische crisissen.

Tijdens de uiteenzetting en in de discussie achteraf is er ook aandacht voor de economische actualiteit. Bovenop een wetenschappelijke methode te zijn, is het Marxisme immers eerst en vooral een instrument om de wereld te veranderen.

De discussie zal gedurende 45min ingeleid worden, waarna er ruimte is voor discussie (onder leiding van een moderator).

Schrijf je hier (gratis) in.

Help mee het evenent te verspreiden, vb. via Facebook.

De Marxist University 2020 (25-18 juli) was een vierdaagse online vorming die door de Internationale Marxistische Tendens (IMT) werd gehost. De sessies waren gewijd aan het verdedigen van revolutionaire socialistische ideeën, en het vormen van arbeiders en jeugd in marxistische theorie!

Kunstmatige intelligentie (Artificial intelligence, AI) heeft het afgelopen decennium, en meer bepaald de laatste vijf jaren, een exponentiële groei in capaciteiten gekend. AI domineert hightechindustrieën en biedt de basis van technologieën gaande van zelfrijdende auto's tot gezichtsherkenning in grootschalige bewakingssystemen.

De idee dat automatisering en technologische vooruitgang aan de basis liggen van werkloosheid, is zeer wijd verspreid. Het debat over de oorzaken van werkloosheid en de rol van automatisering is belangrijk omwille van de politieke implicaties. Dit artikel argumenteert dat werkloosheid niet het gevolg is van automatisering, maar dat het een bijproduct is van de kapitalistische economie en dat het kapitalisme niet in staat is om de automatisering te organiseren op een menselijke manier en zelfs niet op een manier die economisch efficiënt is.

De golf van graaischandalen die over het land rolt voedt dagelijks de woede en de verontwaardiging van de bevolking. Een schril licht wordt hier geworpen op de band tussen politiek en de bedrijfswereld. De privésector en talrijke mandatarissen zijn immers sterk met elkaar vervlochten. In tegenstelling tot de officiële versie, dienen zij niet het volk, maar vooral zichzelf en de kapitalistische ondernemingen.De instellingen van de burgerlijke democratie worden hiermee sterk gediscrediteerd. Hun echte aard wordt zichtbaar. Tijd om even stil te staan bij wat de staat eigenlijk is. We schreven dit artikel in 1996. Het heeft niets aan actualiteitswaarde ingeboet.

De wereld is minder en minder stabiel. Diplomatieke en militaire conflicten nemen toe. De kapitalistsiche economie blijft in crisis. Niet te verwonderen dat ook de klassenstrijd uitbreiding neemt en dat jongeren en arbeiders zich beginnen de radicaliseren. Hier kan u kijken naar de inleiding over wereldperspecieven die Fred Weston gaf op het recentste congres van de Canadese afdeling van de International Marxist Tendency. 

Vonk brengt twee nieuwe brochures uit. Een brochure over 'Hoe stakingen winnen' en over 'Marxisme, Feminisme en de emancipatie van de vrouw'. Te bestellen bij onze militanten of stort 2,50 euro (incluis verzendingskosten) op rekeningnummer 001-1370273-30 op naam van Vonk met vermelding ‘brochure eurocrisis + adres’.(Europese overschrijving: IBAN = BE15 0011 3702 7330 en BIC = GEBABEBB).

Het loont de moeite om een of twee maal per jaar de overtocht te maken naar Londen voor de IMT Winter/Summer School. De Engelse kameraden hebben ondertussen een stevige traditie opgebouwd door het aanbieden van vormingsweekends met zowel aandacht voor politieke discussie alsook ‘revolutionaire’ ontspanning.

Hier vind u de analyse van de wereldsituatie gemaakt door de Internationale Marxistische Tendens (IMT). Dit is een discussiedocument (in het Engels) dat nu overal in de nationale afdelingen van de IMT wordt besproken, van Karachi en Jakarta over Caracas en Montreal tot Madrid en in Brussel. Later dit jaar wordt dit document op het wereldcongres van de IMT gestemd eventueel ook geamendeerd.

Aanhoudend worden we gebombardeerd met de mythe dat het kapitalisme de motor is van innovatie, technologie en wetenschappelijke vooruitgang. Maar in feite is precies het omgekeerde waar. Het kapitalisme is een rem op elk aspect van de menselijke ontwikkeling. Wetenschap en technologie zijn daar geen uitzondering op.

Dit boek, geschreven na de Russische massastakingen in 1905, is rijk aan inzichten over vakbonden en stakingen. De spontane stakingsgolf sinds het begin van 2008 zal nu ook uitmonden in een 24-urenstaking. De algemene staking krijgt op die manier weer een centrale plaats in de discussies en de acties van de arbeidersklasse in België.

Dit is een transcriptie van het tweede deel van Alan Woods' toespraak op een bijeenkomst van de IMT-leiding in januari. Hij gaat hier in op het effect van de economie op de klassenstrijd in diverse landen.

Je kan hier een toespraak beluisteren van Alan Woods, die zijn politieke en economische vooruitzichten voor 2008 uitlegt tijdens een bijeenkomst van de leiding van de International Marxist Tendency op 13 januari.

Bij het begin van het academiejaar brachten de Marxistische Studenten een brochure uit die de kernideeën van het marxisme meer inzichtelijk maakt. Deze brochure is een inleiding op de methode en de geschiedenis van het marxisme.

Hier werpen we een blik op Europa, waar de klassenstrijd heropleeft, de tegenstellingen in de internationale politiek en de impasse van de ‘Derde Wereld’, met nadruk op de situatie in het bezet Irak, Iran en Palestina en Israël.

Zonder correcte vooruitzichten is het onmogelijk om vruchtbaar revolutionair werk te verrichten. Dit document argumenteert dat de meest turbulente periode van de geschiedenis is begonnen. De ene schok na de andere doet het systeem op zijn grondvesten daveren.

Onlangs overleed de grote marxistische denker én activist Ted Grant. Wie zijn teksten wil lezen, kan nu ook terecht in een beknopt Nederlandstalig archief, naast het uitgebreid Engels en Spaans archief. Je kan hier onder andere zijn analyse van de opgang en de val van de Communistische Internationale lezen.

Donderdag 20 juli overleed Ted Grant, een van de voornaamste Trotskistische leiders na de tweede wereldoorlog. We publiceren hier een tekst geschreven door Alan Woods, hoofdredacteur van marxist.com, over zijn vriend en kameraad, geschreven de dag van Teds overlijden zelf.

Op het Nederlandstalig Marxistisch Internet-ArchiefNederlandstalig Marxistisch Internet-Archief verscheen zopas 'De lessen van Oktober', geschreven door Leon Trotski. Ook op Vonk.org bieden we nu deze tekst aan. De enorme waarde van deze klassieker is dat hij zich niet beperkt tot een feitelijk relaas van de Oktoberrevolutie. Voorrang gaat naar een grondig inzicht in de dynamiek van een socialistische revolutie.

Marxisten hebben geen blauwdruk van de toekomstige socialistische maatschappij. Toch kunnen we vanuit de ontwikkeling van het kapitalisme al enkele zaken vertellen over hoe het socialisme er zal uitzien. In deze korte tekst geeft de grote Duitse revolutionair Rosa Luxemburg een aanzet daartoe.

Twee jaar geleden publiceerden we Vooruitzichten voor de Wereldrevolutie. Het huidige document frist de analyse op van de marxistische stroming over de wereldsituatie in het licht van de laatste ontwikkelingen. Dit eerste deel gaat voornamelijk in op de aard van de periode waarin we ons bevinden, de toestand van de wereldeconomie met het dreigende protectionisme en de verhoudingen tussen de VS en de rest van de wereld, in het bijzonder China.

We publiceren het derde hoofdstuk van De rede in opstandDe rede in opstand, dat gaat over het dialectisch materialisme. Alan Woods en Ted Grant toetsen de methode van het dialectisch materialisme aan recente bevindingen in de moderne wetenschap (kwantummechanica, chaostheorie) en komen tot de conclusie dat de methode van het dialectisch materialisme tot op heden de beste manier is om de wereld te begrijpen.

We publiceren hier een resolutie die is geschreven door Alan Woods, de redacteur van Marxist.com. Celia Hart verdedigde deze resolutie in een workshop getiteld ‘De utopie die we nodig hebben’ georganiseerd in Havana (Cuba) op vrijdag 10 september 2004.

We publiceren twee theoretische teksten van Leon Trotski, die allebei gaan over de Russische revolutie. De eerste, Drie opvattingen over de Russische revolutieDrie opvattingen over de Russische revolutie, handelt over de unieke positie die Trotski al vroeg innam ten aanzien van de komende revolutie. De tweede tekst, De Russische revolutieDe Russische revolutie, is een transcriptie van de beroemde toespraak die Trotski in Kopenhagen hield voor een groep Jongsocialisten en gaat eveneens voor een groot stuk over de permanente revolutie.

Resultaten en vooruitzichten is het boek waarin Leon Trotski de fundamenten schetst van zijn theorie van de permanente revolutie. Daarmee geeft hij – meer dan tien jaar voor de Oktoberrevolutie van 1917 – aan dat het mogelijk is dat de arbeidersklasse in een onderontwikkeld land eerder aan de macht komt dan in een van de ontwikkelde kapitalistische landen. De volledige tekst is nu beschikbaar op de Vonk-website.

De ideeën van Lenin en Trotski zijn ongetwijfeld de meest verdraaide en door het slijk gehaalde ideeën uit de geschiedenis. Gedurende meer dan tachtig jaar werden ze aangevallen door de apologeten van het kapitalisme, die geprobeerd hebben hun ideeën – het bolsjewisme – ofwel als totalitair, ofwel als utopisch af te schilderen. Vonk publiceert nu een Nederlandse vertaling van het boek Lenin en Trotski, hun ware ideeën, geschreven door Ted Grant en Alan Woods, die een analyse schreven die hier uitvoerig tegenin gaat.

Voor wie zijn marxistische economische kennis wil bijspijkeren maar er tegenop ziet de hele turf van Het Kapitaal van Marx te lezen, is er goed nieuws. Deze klassieker der klassiekers is nu op internet beschikbaar in een ingekorte versie gemaakt door Otto Rühle, waarin de essentie zoveel mogelijk bewaard gebleven is.

In 1920, drie jaar na de Russische revolutie, schreef Lenin een bijzonder interessant boekje, De linkse stroming, een kinderziekte van het communisme, waarin hij de lessen overloopt die de Bolsjewistische Partij geleerd had tijdens de voorbije periode. Ook geeft Lenin raad aan tal van partijen en organisaties die in heel Europa als paddenstoelen uit de grond waren geschoten. De kritiek van Lenin op de ‘linksen’ is in wezen een kritiek op het sektarisme, een gauchisme waar vooral de nieuwe communistische organisaties mee ‘besmet’ waren, en waar ook hedendaags extreem-links van kan leren. Het volledige boek staat nu voor het eerst on line.

Moraal is wat ons helpt het ‘goede’ van het ‘kwade’ te onderscheiden. Zoveel hebben we toch ingelepeld gekregen in de lessen godsdienst. Maar moraal staat niet los van de materiële belangen van sociale klassen, zo legt Trotski uit in ‘Hun moraal en de onze’, een pareltje van revolutionair denken op het vlak van de moraal.

We publiceren een tekst van Lenin die geschreven is op een sleutelmoment van de Russische Revolutie van 1917, namelijk in september, nauwelijks één maand voor het eigenlijke moment van machtsovername door de sovjets en de bolsjewieken. Ook voor deze tijd bevat dit werk erg interessante elementen zoals de opheffing van het zakengeheim, de nationalisatie van de banken enzovoort.

De studie van de marxistische theorie is geen academische oefening. Het is veeleer een concrete gids die ons helpt ons te oriënteren in het geheel van verwarrende gebeurtenissen en in de complexe processen van de maatschappij, de economie, de klassenstrijd en de politiek. Daarom begint Vonk met de publicatie van een aantal marxistische klassiekersmarxistische klassiekers. Een must voor iedereen die de wereld wil veranderen!

Vaak krijgen marxisten het verwijt dat ze voorstanders zijn van geweld omdat ze ijveren voor revolutie. Over het begrip revolutie bestaan evenwel allerlei misverstanden. Daarom willen wij in dit document dieper ingaan op wat een revolutie juist is, ons daarbij baserend op verscheidene historische voorbeelden.

Tot op het einde van zijn leven voerde Leon Trotski een niet aflatende strijd tegen de zogenaamde herinterpretaties van het marxisme (‘revisionisme’). Net vóór de Tweede Wereldoorlog polemiseerde Trotski met de leiders van de Amerikaanse Socialist Workers Party, die de fundamenten van het marxisme in vraag stelden. Dit pamflet, ‘Het ABC van de materialistische dialectiek’, is een van de vele pareltjes die Trotski afleverde ter verdediging van het marxisme. Vonk publiceert dit document voor het eerst on-line in een Nederlandstalige vertaling.

De Belgische Nobelprijswinnaar scheikunde, Ilya Prigogine, is op woensdag 28 mei op 86-jarige leeftijd overleden. Het wetenschappelijk en filosofisch werk dat deze geleerde aan de wereld nalaat is voor marxisten van bijzonder grote betekenis.