Op woensdag 19 maart sprak Alan Woods, redacteur van het Britse Socialist Appeal en de marxist.com-website, in Islamabad op een bijeenkomst van zeventig mensen over de oorlog en de wereldsituatie. De meerderheid van het publiek waren parlementsleden, waaronder 35 leden van de het nationale parlement, twee leden van de Provinciale Raad van Punjab en één senator.

Dit was de eerste keer dat een Europese marxist een toespraak hield voor leden van het Pakistaanse parlement over welk onderwerp dan ook, laat staan over zo een gevoelig onderwerp en op zo een kritiek moment in de internationale situatie. In feite was het tijdstip dubbel zo kritiek omdat deze parlementariërs onmiddellijk na de bijeenkomst een speciale sessie bijwoonden van het Pakistaanse parlement om te debatteren over de kwestie Irak. Pakistan stond in de frontlinie van de diplomatieke oorlog en stond onder hevige druk van het Amerikaanse imperialisme enerzijds, maar anderzijds is er ook de woede van de massale beweging tegen de oorlog. In deze beweging hebben de Pakistaanse marxisten van The Struggle (De Strijd) een vooraanstaande rol gespeeld.

In een drie kwartier durende toespraak wees Alan op de volkomen reactionaire rol van het Amerikaanse imperialisme in de wereld en de stuitende hypocrisie van haar bewering “bedreigd” te zijn door Irak. Een voor een antwoordde hij op de argumenten van de imperialisten en toonde hij aan dat de echte bedoeling erin bestond alle verzet tegen de macht van de VS te smoren:

“Het voordeel van oorlog is dat het alle diplomatieke leugens wegneemt en de echte stand van zaken in de wereld blootlegt. In de meest ondubbelzinnige taal zegt Amerika aan de rest van de wereld: doe wat wij zeggen, of we bombarderen jullie! Doe wat wij zeggen, of we vallen jullie binnen!”

Alan verklaarde dat de onderliggende reden voor de oorlog de crisis van het wereldkapitalisme is en de unieke situatie die ontstond na de ineenstorting van de USSR. “Dit is de meest turbulente en bewogen periode in de wereldgeschiedenis”, stelde hij. Hij benadrukte de militaire superioriteit van het Amerikaanse imperialisme en herinnerde de aanwezigen eraan dat het militaire budget van George Bush (380 miljard dollar) tienmaal de totale buitenlandse schuld van Pakistan bedroeg.

Nadat hij de gevolgen van het huidige conflict opgesomd had, voorspelde Alan dat dit niet tot vrede zou leiden, maar dat de situatie daarentegen chaos op alle vlakken zou voortbrengen, militair, politiek en economisch. Hij wees erop dat de scherpe stijging in olieprijzen al een desastreus effect had op de Pakistaanse economie en dat de vrachtwagenchauffeurs van Sindh al aan het staken zijn tegen de hoge prijs van petroleum.

“Ik kom hier spreken als een toegewijd marxist en voorstander van het socialisme. Velen onder jullie zullen niet akkoord gaan met al mijn standpunten. Ik vraag jullie echter om goed na te denken over de huidige wereldsituatie. De nabije toekomst is angstaanjagend. Het kapitalistische systeem zit overal in een crisis. Geen enkel land kan ontsnappen uit deze crisis. Marx zei lang geleden al dat de mensheid de keuze heeft tussen twee mogelijkheden: socialisme of barbarij. We zien reeds beginselen van de barbarij. Wat is het antwoord hierop? Halve maatregelen zijn waardeloos. Kanker kan niet behandeld worden met een aspirientje. Het kapitalisme heeft Pakistan in de steek gelaten zoals het dat met de rest van de wereld gedaan heeft. Een fundamentele maatschappijverandering is wat nodig is. Jullie gaan niet akkoord met Marx? Goed dan, sta me dan toe jullie een document aan te raden dat dichter bij huis geschreven is. Ik heb het over het stichtingsdocument van de Pakistan People’s Party (1), geschreven, dacht ik, in 1970 (stemmen: “1967”). Ik word gecorrigeerd, geschreven in 1967. Ik zou met beide handen stemmen voor dit document. Het wordt tijd dat het in de praktijk omgezet wordt! Dat is de enige weg voorwaarts! De enige weg voorwaarts is het socialisme in Pakistan en op wereldschaal!” (applaus)

Deze toespraak werd goed onthaald door het publiek, zoals bleek uit het commentaar achteraf. De stemming van alle aanwezigen was sterk anti-imperialistisch. Een wetenschappelijke marxistische verklaring plaatste hun anti-imperialistische instincten op een sterkere basis. De positieve respons op het anti-oorlogsmanifest van In Defence of Marxism [dat elders op deze website in het Nederlands te vinden is en waar ook Vonk mee tussenkomt in de anti-oorlogsbeweging, n.v.d.r.], dat uitgedeeld werd aan de parlementariërs voor Alans komst, werd er alleen maar sterker op.

Talrijke parlementariërs waren bereid het manifest te onderschrijven. Het manifest werd in het Urdu als een pamflet uitgegeven en het verscheen in zeven delen ook in het grootste dagblad van Pakistan, de Jang [met een oplage van miljoenen exemplaren, n.v.d.r.]. De impact van het manifest bleek uit de respons van de lezers die de krant bestookten met steunbetuigingen aan de artikels.

De groeiende radicalisering heeft een weerslag in de PPP. Een steeds groter deel van de PPP komt langzaam tot het inzicht dat een terugkeer naar de socialistische principes meer dan ooit nodig is. Dit waren principes die de partij in de revolutionaire periode van 1967-70 aannam, maar die door de rechtse leiding opzij geschoven werden, die zo verantwoordelijk was voor de huidige wanorde binnen de partij.

Het vertrek van vijftien rechtse PPP-parlementsleden die omgekocht werden door het regime en Musharrafs ‘Koningspartij’ vervoegden na de laatste verkiezingen, heeft geleid tot de ontmaskering van de politiek van de rechterzijde van de partij. De weg is vrijgemaakt voor een massale linkerzijde binnen de PPP, waarin de marxisten in de volgende periode een sleutelrol zullen spelen.

__________________

(1) Het stichtingsdocument van de PPP waarnaar hier verwezen wordt, stelt onder andere: “het ultieme doel van de partij is een klassenloze maatschappij, wat enkel mogelijk is door het socialisme in onze tijden.” Het pleit voor de nationalisering van de productiemiddelen, de onteigening van de landeigenaars en arbeiderscontrole over de economie. Tevens eist het de afschaffing van het leger en de vervanging ervan door een militie van het volk.