Economie

Wie durft nog over optimisme spreken? Het zijn toch moeilijke tijden? Wat ons toch tot optimisme zou moeten stemmen volgens de kranten was de G20-top in Londen. Toen Obama, Sarkozy, Brown, Berlusconi en anderen buitenkwamen, toonden zij hun meest stralende glimlach. Laat u daar niet aan vangen.

Onze Pakistaanse zusterorganisatie The Struggle krijgt steeds meer weerklank. Een aanwijzing daarvan was de aanwezigheid van verschillende redacteurs van Channel Five op hun recente congres. Dit tv-kanaal zond recent een interview uit met Alan Woods, leider van de International Marxist Tendency.

Zaterdag 14 februari vond in Brussel een debatdag over de crisis plaats, op initiatief van het Masereelfonds in samenwerking met diverse organisaties waaronder Vonk. We publiceren hier de bijdrage van econoom Nick Deschacht.

Nationalisatie is vandaag geen vies woord meer. Toch vinden velen ter linkerzijde het nog altijd moeilijk het kapitalisme zelf in vraag te stellen. De grote boosdoener is immers het 'casinokapitalisme', het 'wilde' kapitalisme, het 'neoliberalisme'.

De crisis van het kapitalisme op wereldvlak gaat hand in hand met het groeiende besef bij gewone mensen dat er iets grondig verkeerd is met dit systeem. Daarom heeft de International Marxist Tendency, waar Vonk toe behoort, een Manifest uitgebracht dat een actieprogramma aanreikt voor de internationale arbeidersbeweging.

De Amerikaanse autoreus staat op de rand van de afgrond? Wablief?! GM verliest inderdaad 2 miljard dollar per maand en aan dit ritme is de autoreus tegen de lente failliet. De cashreserve in september bedroeg immers maar 16 miljard dollar.

Al zeer lang pleiten marxisten voor de nationalisatie van de financiële instellingen als een stap naar de socialistische omvorming van de maatschappij. De recente nationalisaties zijn echter van een ander allooi. Ze hebben tot doel de kapitalistische rijkdom in bescherming te nemen.

Paniek heeft zich meester gemaakt van de beurzen in de hele wereld. Er is niets dat regeringen kunnen zeggen of doen om de neerwaartse spiraal te stoppen. De wereldeconomie bevindt zich nu in gevaarlijke wateren.

Laat ons de perspectieven van de marxisten vergelijken met die van de burgerij. In tegenstelling tot de burgerlijke economen die de zware fout begingen hun eigen propaganda te geloven, verklaarde de marxistische tendens lang geleden hoe de economische situatie werkelijk in elkaar zat.

Oppervlakkig kan men stellen dat het instorten van de huisprijzen de oorzaak van deze crisis was. Dit was echter slechts de spreekwoordelijke druppel. Onder de oppervlakte waren de tegenstellingen zich al geruime tijd aan het opstapelen in de kapitalistische economie.

We leven in uitzonderlijke tijden. De financiële paniek in de Verenigde Staten creëert schokgolven die de hele wereld in hun greep zullen houden. Het bewustzijn van miljoenen mensen verandert snel. Alan Woods analyseert hoe het zover is kunnen komen met de wereldeconomie en hoe de situatie even ernstig kan zijn als in 1929.

Na een tumultueuze week op de financiële markten, kwam president Bush met een plan. Hij wil 700 miljard dollar belastinggeld besteden om daarmee ‘rotte' hypotheekleningen van de banken in Wall Street over te nemen. Hij beweert dit te doen om de doorsnee Amerikaanse gezinnen te helpen met hun huizen en jobs.

De recessie! Voor het eerst in haar bijna 10 jaar oude bestaan glijdt de economie van de eurozone onherroepelijk weg in een recessie. Herstructureringen, collectieve afdankingen, sluitingen en aanvallen op de lonen en andere sociale rechten zullen in kracht toenemen.

Wat bezielt jullie om nog altijd te dwepen met zaken die 150 jaar geleden geschreven zijn? Daarop kunnen we alleen maar antwoorden dat de analyses die Marx maakte actueler zijn dan ooit. Ten bewijze volgt hier een marxistische uitleg van het actuele probleem bij uitstek: de prijsstijgingen.

Van alle kanten wijzen economen met een vermanende vinger naar werkende mensen die meer loon vragen wegens de stijgende prijzen. "Pas op voor de inflatie!" roepen ze. Wij zijn dus 'vrij' om dure producten te kopen in het grootwarenhuis, maar we zijn niet vrij om ons werk aan een hogere prijs te verkopen!

In februari kende ons land een belangrijke inflatiestoot, de hoogste stijging in 17 jaar. Het patronaat ontkent evenwel dat de koopkracht daalt, ofwel verzint ze allerlei excuses voor de prijsstijging. De werkelijke oorzaak ligt nochtans in de 'vrije' markt zelf.

De enige bron van financiering van Vonk bent u! De overheid subsidieert ons niet en de bedrijfswereld is ook niet geneigd om ons te sponsoren. Eigenlijk is dat toch wel geruststellend.

Je hebt het ongetwijfeld opgemerkt tijdens je inkopen. De prijzen van voedselproducten stijgen. In dit artikel willen we begrijpen waarom en wat we er tegen kunnen doen.

De turbulentie op de financiële markten heeft de afgelopen dagen over heel de wereld miljarden geschrapt. De monetaire instellingen zijn bezorgd over een mogelijke ‘meltdown’ van het mondiale financiële systeem. Daarom gooien de centrale banken nu miljarden euro’s op de markten.

Blijkbaar circuleerde er vorig jaar een record aan geld… bij beleggers en bedrijven. Ze weten ook niet goed wat ze met al dat geld moeten doen.

Vonk behoort tot de weinige linkse organisaties die zichzelf financiert en niet afhankelijk is van staatssubsidies of bankleningen voor haar activiteiten. Sommige zien dit als een zwak punt van onze werking. Wij denken daarentegen dat dit een van onze sterke punten is.

Media, politici en ‘experts’ bestoken ons met onheilspellende berichten over de hoge loonkost en het concurrentienadeel van de Belgische bedrijven. De socialistische bediendenvakbond van Alcatel Bell maakt in haar nieuwe brochure brandhout van die propaganda. Met cijfers uit officiële organen!

Niet alleen de materiële welvaart van loontrekkenden daalt. Ook de levenskwaliteit geraakt helemaal ontregeld door de kapitalistische economie. Om de winsten te verhogen probeert het patronaat alles uit ons te wringen. Een recente studie toont dat het stressniveau gevaarlijke hoogtes bereikt.

Waarom zouden er volgens Verhofstadt meer jobs voor jongeren ontstaan als je mensen langer aan het werk houdt? We kennen het antwoord op die vraag en stellen vast dat de politici nogal aarzelen om dat antwoord met ons te delen.

Mag Vonk op uw geschenkenlijstje voor Kerstmis en Nieuwjaar? Wij bieden u de gelegenheid voor een goede 'investering'.

Tijdens de laatste weken is het voor veel mensen en zeker voor syndicalisten duidelijk geworden dat er in België niet meer zoiets is als een grote, linkse krant. De Morgen staat immers in de voorhoede van de kruistocht tegen de nationale stakingen. In de jaren ’80 is er nochtans binnen de linkerzijde een financiële campagne gevoerd voor De Morgen. Zij hebben ons verraden. Vandaag voert Vonk een financiële campagne. Van ons kan je echter zeker zijn dat wij de belangen van de werkende mens nooit zullen verraden.

Heel de demagogie over de concurrentiepositie van België past, net zoals die over de activiteitsgraad of de te hoge loonkost, in de strategie van de angst die de rechterzijde zo graag gebruikt om de mensen klein te houden.

Twee krachten ondersteunen de wereldeconomie: de Amerikaanse gezinsbestedingen en de Chinese productie. De huidige Amerikaanse consumptie is echter gebouwd op de illusie van groeiende vastgoedprijzen. Wanneer de bel in de vastgoedsector barst in de VS, dan wacht de wereldeconomie zware dagen.

De laatste dagen krijgen we het via de media weer in veelvoud door onze strot geramd: de loonkosten in België zijn de hoogste ter wereld! Zou die berichtgeving iets te maken hebben met de strijd in verschillende sectoren voor een (zeer gematigde) loonsverhoging? Wij denken van wel. Daarom dat de marxistische media van Vonk het nogmaals in de verf zetten: niet de lonen van de werkende mens zijn buitensporig maar de inkomsten van de bazen!

Het studiebureau Standard’s & Poors bracht aan het licht dat de winsten van de ondernemingen in alle sectoren in de Verenigde Staten vorig jaar gigantisch stegen. Hetzelfde geldt voor Europa.

Als het van de bazen afhangt, dan moeten we allemaal langer werken. Waarom de arbeidstijd verhogen? Het offensief van het patronaat rond de arbeidstijd steunt op een vals gezond verstand, namelijk dat “een maatschappij moet werken om welvarend te zijn”.

Vonk is niet voor niets een zelfgefinancierde beweging. Deze aanpak staat borg voor onze politieke onafhankelijkheid. Daarom doen wij met deze speciale Kerstoproep beroep op uw financiële steun.

Tijdens de zomer waren de beurzen internationaal aan het watertrappelen. De neerwaartse en de opwaartse beweging van de aandelenprijzen was de kleinste sinds 1979. Dit toont ons dat investeerders onzeker zijn of de wereldeconomie gaat groeien (zoals de politieke leiders vertellen) of niet.

Ondergetekende kreeg deze week een tevredenheidsenquête van "zijn" bank in de bus. Of hoe men mijn uitbuiting verpakt als dienstverlening en ze voor een tweede maal door mijn strot probeert te rammen.

Niet alleen in de consumptie zijn het momenteel zomersolden. Ook de arbeid staat in de aanbieding. Iedereen weet echter dat er van de solden vaak misbruik wordt gemaakt om allerlei rommel te verkopen. Daarom is het enorm belangrijk om te begrijpen waarom dit allemaal gebeurt. Een bescheiden bijdrage tot het debat over de arbeidsduur.

De experts van het kapitalisme zijn de markten omhoog aan het praten. In de VS wordt elk stuk economische data begroet met enthousiasme. Inderdaad, op het eerste gezicht lijken de economische cijfers de euforie te rechtvaardigen. Is de crisis dus voorbij? Wel, het is niet allemaal zoals het lijkt...

Woensdag 6 maart 2002, legde President Bush een tariefverhoging op tot 30 % voor de meeste staalimporten naar de USA, komende uit Azië en Europa. Het is nu nog vroeg, maar de staaloorlog zou de start kunnen zijn van een glibberige neerwaartse helling naar een complete handelsoorlog en het einde van de ‘globalisering’.

Het kapitalisme bevindt zich momenteel in een crisis. De westerse economieën worstelen reeds sinds maart 2001 met een sterk afnemende vraag. Ondanks de wensdromen van bankiers en politieke bestuurders is het einde van deze afglijdende economie nog nergens in zicht. Overal zien we dat arbeiders naar huis worden gestuurd wegens gebrek aan werk, sluitingen en saneringen. Een jaar geleden lieten alle economen zich nog lovend uit over de duurzaamheid van de ‘nieuwe’ economie. Een logisch denkende werknemer kan uiteindelijk maar tot één conclusie komen: de kapitalisten begrijpen hun eigen systeem niet.

De nieuwe wereldrecessie zorgt voor een verhit debat onder burgerlijke economen. De inzet van deze discussie is begrijpen wat de oorzaken zijn van de crisis en welke de meest efficiënte middelen zijn om die te bekampen. Opvallend in dit debat is de terugkeer van een zeker neo-keynesianisme, naar de volgelingen van de theorieën van de beroemde Britse econoom John Maynard Keynes.

Jarenlang leek er geen eind te komen aan de stijging van de aandelen. De paradepaardjes van het internationale kapitaal waren de Amerikaanse Dow Jones en vooral de technologiebeurs NASDAQ. Die beurs bevat aandelen van informatica, telecommunicatie en natuurlijk de vele internetbedrijven, die als paddestoelen uit de grond schoten en in geen tijd even groot werden als giganten zoals General Motors of Texaco. Nu zijn de beurzen ineengeklapt. Wat volgt is een diepgravende marxistische analyse van de huidige wereldeconomie.

In De Standaard van 9 januari lazen we het volgende over de economie in de VS.

De economie in de VS is aan het slabakken. In plaats van vooruit te springen met 5% per jaar, blijft de groei beperkt tot zo’n 3,55%. De vraag is: valt de groei helemaal stil en slepen de VS de hele wereld mee in een recessie of depressie? Verscheidene indicatoren wijzen in die richting. Wanneer investeringen terugvallen omdat de winstvoet daalt, dan zal ook de productiviteitsgroei in de industrie dalen. Een tragere groei van de productiviteit betekent stijgende productiekosten, die de winsten verder zullen aantasten.

Bij de overgang naar vlottende wisselkoersen begin jaren 70 stelde James Tobin voor om een kleine belasting te heffen op het wisselen van munten. Hij vreesde immers dat muntspeculatie de wereldeconomie zou ontwrichten. Ignacio Ramonet, hoofdredacteur van Le Monde Diplomatique, lanceerde een oproep tot een offensief tegen ‘het neoliberalisme’ en de financiële speculatie. De aanval kristalliseert zich in de organisatie ATTAC, met als speerpunt de Tobintaks. Sindsdien is dit een centrale eis van allerlei sociale bewegingen.

Het interview met Hubert Celen van de SP van Mol - waar men in de jaren ’90 nog geprobeerd heeft de greep van de overheid op de nutsbedrijven te vergroten- won eind vorige maand aan actualiteitswaarde door de verdere privatisering van Telenet en van de GIMV, de op stapel staande liquidatie van de gemeentelijke participaties in Electrabel en de intercommunale kabelmaatschappijen, en de overname van het Gemeentekrediet door Dexia met als gevolg de verwatering van het gemeentelijk aandeel in deze bank. Wie dus de illusie koesterde dat de liberalen in deze regering hun privatiseringsdrift niet kunnen botvieren komt bedrogen uit. De samenleving zal voor deze uitverkoop van het openbare tafelzilver een prijs betalen die in de loop van de jaren steeds hoger zal oplopen.

Momenteel bedraagt de prijs voor ruwe olie een kleine 30 dollar per vat, ongeveer drie keer meer dan een jaar geleden. Staat een nieuwe oliecrisis voor de deur of zal de prijs terug zakken?