Het voorbije jaar zag ik rond mij heen meer en meer sociale projecten bedreigd worden. Onder meer kinderwerkingen, migrantenwerkingen en buurthuizen moesten geheel of gedeeltelijk verdwijnen door het besparingbeleid van de overheid. Tegelijk komen er helikopters in de lucht en meer blauw op straat. Stilaan wordt me nu duidelijk waarvoor die uitbreiding van het politieapparaat aangewend wordt.

Van preventieve identificatie naar preventieve aanhouding

Onlangs was er in Steenokkerzeel een protest tegen gesloten asielcentra. Je kon pas mee betogen nádat je een paspoortcontrole door de politie had ondergaan… Preventieve identificatie noemen ze dat.

Enkele weken geleden deden elf vredesactivisten een trein stoppen die gevuld was met Amerikaans oorlogsmaterieel. Ze deden dit door de stoplichten te bedekken en zelf met rode lampen te schijnen, zodat de trein de tijd had om op een veilige manier tot stilstand te komen. Ze werden aangehouden en zullen worden berecht via de snelrechtprocedure.

Op 1 maart werden 150 vredesactivisten preventief aangehouden op een trainstoppingsactie van het Forum voor Vredesactie. De politie heeft ons twaalf uur lang opgesloten. Ze maakten geen uitzondering voor sympathisanten die nooit de intentie hadden daadwerkelijk op de sporen te komen. De aanklacht was het overtreden van het samenscholingsverbod, maar er werden ook mensen aangehouden die bijvoorbeeld alléén van een bus stapten. Een samenscholingsverbod geldt trouwens alleen op de openbare weg en de meeste activisten werden in het parochiecentrum aangehouden.

De massale aanhouding in Melsele kon gebeuren op basis van een "tijdelijk dwingende richtlijn van 22.02.2003" van minister Duquesne van Binnenlandse Zaken. De richtlijn bevat een aantal repressieve politiemaatregelen. Het komt er vooral op neer dat manifesteren in bepaalde zones verboden wordt (voornamelijk rond spoorwegen en de Antwerpse haven) en dat administratieve aanhoudingen en inbeslagnames veel makkelijker kunnen. Nog straffer zelfs, de richtlijn laat het gebruik van dwang toe als de bescherming van de wapentransporten dit vereist en bovendien de mogelijkheid tot uitwijzing van niet-Belgische activisten die hier al dan niet wettelijk verblijven.

De politiediensten worden ook gevraagd een verhoogde waakzaamheid aan de dag te leggen, overuren te maken en zoveel mogelijk informatie te vergaren over 'mogelijke ordeverstoorders'. Dit tot en met het rapporteren van verdachte aankopen of huur van materiaal dat tot het voorbereiden van een actie kan dienen! Indien de middelen van de politie niet volstaan, kan ze beroep doen op speciale middelen zoals luchtsteun. Ten slotte kan indien nodig ook landsverdediging ingeschakeld worden… Eigenlijk stevenen we dus af op een milde vorm van staat van beleg, en dat voor een oorlog waarmee het grootste deel van de Belgen niets te maken wil hebben.

Alibi voor aantasting democratische rechten

Het snelrecht werd uitgewerkt toen België gastland was voor de Europese voetbalbeker in 2000, zogezegd om hooligans efficiënter te kunnen berechten. Nu past de overheid dit nieuwe wettelijke arsenaal ook toe op anti-oorlogsactivisten. De reusachtige lege garage waar we op 1 maart (trainstopping) in Gent werden vastgehouden, werd trouwens toen voor diezelfde hooligans vrijgemaakt.

Repressieve maatregelen worden gelanceerd op een moment dat ze nodig lijken. Hooligans zijn zware, soms agressieve mannen, dus keek de Belgische bevolking er niet van op toen ter ere van hen een nieuwe rechtsprocedure werd uitgewerkt. Nu wordt het debat over folteren (her)opend. Men gebruikt het beeld van een Duits jongetje dat gered had kunnen worden indien de politie de dader had mogen folteren. Weer zullen heel wat mensen twijfelen, want ja, zo'n jongetje... Maar zou het bij folteren van kinderontvoerders blijven? Voor je het weet worden 'subversieve elementen' op die manier tot spreken gebracht. Volgens diverse mensenrechtenorganisaties folteren de Amerikanen in Guantanamo Baai ook Afghaanse krijgsgevangen. Ook terrorisme is een goed alibi om zulke praktijken opnieuw te introduceren en de bevolking eraan gewend te maken.

Folteren wettelijk regelen anno 2003 is ongelooflijk! Zo ver is het gelukkig nog niet. Feit is wel dat rechtse groepen in het establishment steeds gevoelige punten zullen zoeken die ze kunnen aanwenden om het repressieve arsenaal op te voeren en onze democratische rechten verder terug te schroeven. Momenteel worden radicale anti-oorlogsactivisten geviseerd en door hen te criminaliseren probeert men ze te isoleren van de rest van de bevolking om zo de vredesbeweging onder controle te houden. Op termijn zal de staat waarschijnlijk even repressief optreden bij (de toenemende) acties tegen de afbouw van werkgelegenheid en sociale zekerheid. Zo wordt de bevolking stilaan monddood gemaakt.

Verhoogde waakzaamheid is dus geboden. Laten we om te beginnen massaal aanwezig zijn wanneer de rechtszaak van de elf vredesactivisten voorkomt. De advocaten hebben voorlopig uitstel gekregen tot 28 april. Dan zijn we opnieuw afgesproken aan het gerechtshof van Dendermonde (zie www.vredesactie.be). De mate waarin de Belgische regering er in slaagt dit er door te krijgen zal de houding van de ‘ordehandhavers’ beïnvloeden tijdens volgende activiteiten.

Gedurende de 19e en de 20e eeuw hebben de arbeidersbeweging en andere verdrukte lagen van de maatschappij gestreden voor onze democratische rechten. De repressie tegen deze strijd was vaak bikkelhard, maar toch slaagden ze erin nieuwe rechten te winnen. Die rechten (bv. het recht tot betogen en staken) zijn een wettelijke bescherming in onze strijd voor een rechtvaardige samenleving. Daarom moeten we vechten tegen elke poging om die rechten te beknotten.