Vlaams minister Leo Peeters (SP), bekend om het versturen van omzendbrieven met daarin zeer eigengereide interpretaties van de taalfaciliteitenwetgeving, lapt nu zelfs zijn eigen onderrichtingen aan zijn laars. ACOD en CCOD sector LRB hebben immers vastgesteld dat eerder afgesloten akkoorden (krachtlijnen Kelchtermans inzake de reorganisatie van de gemeentelijke diensten) niet worden nageleefd. Momenteel heerst er in diverse gemeenten dan ook de grootste willekeur. Zo werden in Gent en Oostende reglementen gestemd waarbij personeelsleden afgedankt kunnen worden na twee opeenvolgende negatieve evaluaties en wordt er bij aanwerving of interne mutatie geen rekening meer gehouden met vastgestelde barema's. Men kent premies en weddeschalen toe "à la tête du client"... Anderzijds wordt er met de eisen van de vakbonden geen rekening meer gehouden en zitten daardoor de onderhandelingen over de CAO '97-'98 totaal in het slop.

Op 6 oktober manifesteerden 500 militanten van ACOD en CCOD dan ook aan de Vlaamse Ministerraad tegen deze gang van zaken. In heel wat media wordt het vakbondsprotest volgens de gangbare cliché's des tijds natuurlijk afgeschilderd als een achterhoedegevecht van syndicalisten die alles bij het oude willen laten, zich verzetten tegen elke vernieuwing en die alleen strijden voor het behoud van hun eigen corporatistische verworvenheden.

Potentaatjes aan de macht in Antwerpen

Niets is echter minder waar. In Antwerpen bijvoorbeeld toonden de vakbonden zich na de gemeenteraadsverkiezingen van 1994 een bereidwillige gesprekspartner om vernieuwing te brengen in de stedelijke diensten. Deze constructieve houding breekt hen nu zuur op en geeft een voorproefje van wat het "nieuwe syndicalisme" zoal te bieden heeft. De vakbonden tekenden het nieuwe personeelsbehoeftenplan (PBP) voor akkoord mits opmerkingen en onder een aantal voorwaarden. Zo zou er een "reconversietabel" opgesteld worden waarin met elkaar vergelijkbare functies zouden opgenomen worden en vervolgens zou men het personeel bevragen om te peilen wie er eventueel in aanmerking wenste te komen voor nieuwe in te vullen functies waarvoor zij capabel werden geacht. Op die manier kon de reorganisatie worden doorgevoerd met maximale tevredenheid en medewerking van het personeel. De vakbonden verklaarden zich akkoord een aantal snel in te vullen leidinggevende "pilootfuncties" (een vijfhonderdtal) direct vacant te verklaren naar buiten toe als deze interne jobmarkt niet zou volstaan, dit om de reorganisatie zo snel mogelijk gestalte te geven.

In de praktijk doen stadssecretaris Fred Nolf en vooral adjunct Freddy Van De Kerckhove precies waar zij zin in hebben. Van de interne jobmarkt komt weinig of niets in huis. Er worden wél open examens uitgeschreven voor de zogenaamde pilootfuncties die in de praktijk vaak de bedoeling hebben een dubbele leidinggevende structuur te creëren naast de oude. De invoering van deze parallelle structuur die uit de hand eet van het stadssecretariaat gebeurt op basis van een nooit eerder vertoond nepotisme waarbij het oude stelsel van de politieke benoemingen amateuristisch lijkt. In de examens wordt aan "assessment" (het observeren van kandidaten in een bepaalde gesimuleerde probleemsituatie) een zeer groot gewicht toegekend maar dit assessment gebeurt door té weinig juryleden die niet de juiste kwalificaties hebben. In heel dit benoemingscircus spelen blijkbaar zelfstandige externe adviseurs een rol die voordien voor grote adviesbureau's werkten zoals Coopers & Lybrand of Berenschot maar die nu zelfstandig zijn met als enige klant... de stad(ssecretarissen)... ACOD-LRB stelt momenteel een onderzoek in naar de samenstelling van deze jury's. Terwijl deze machtsspelletjes de belastingbetaler minstens 500 miljoen kosten geraken de uitvoerende functies op lagere niveau's maar niet ingevuld met als gevolg tekorten, overwerk, malaise en chaos die de kwaliteit van de diensten zeker niet ten goede komt.

Grote uitverkoop wordt voorbereid

Alsof dit alles nog niet erg genoeg is heeft SP-schepen Paul De Loose zich ondertussen laten verleiden door een plan om het patrimoniumbeheer van de Stad Antwerpen dat momenteel uitgevoerd wordt door de Gebouwenregie in handen te geven van een "autonoom bedrijf". Het spreekt vanzelf dat daardoor de deur (nog meer) wordt opengezet voor de manipulatie van het stedelijke vastgoedbeheer door winstminnende immobiliënmaatschappijen. Niet alleen zou de greep van de Stad verzwakken op een patrimonium dat nu nog altijd een belangrijk passief kapitaal vertegenwoordigt in handen van de gemeentelijke overheid, maar ook de mogelijkheid van die overheid om tussenbeide te komen in de urbanisatie en de ruimtelijke ordening van Antwerpen zou worden aangetast. Het is een publiek geheim dat ook de Regie blootstaat aan corruptie en dat er op dat vlak in de loop der jaren nog heel wat potjes gedekt bleven. Dit lost men echter niet op door de deur nu wagenwijd open te zetten voor diezelfde privébelangen die voordien werkten met verdoken steekpenningen.

De tijd is dus rijp om van vakbondswege naar buiten te komen met een offensief plan waarbij herfinanciering van de stedelijke diensten, arbeidsduurvermindering met loonbehoud en bijkomende aanwervingen, arbeiderscontrole en zelfbeheerde diensten en een échte openheid naar de bevolking/gebruikers toe centraal staan.

(Aan de hand van een interview met Lin Van Rompaey en Swa Lambrecht, ACOD-LRB delegees Stad Antwerpen)