Het is stil geweest rond de nieuwe paarse regering. Akkoord, het is zomer, komkommertijd en onze ministers moeten ook wel eens op vakantie kunnen gaan. Maar zelfs in die zogenaamde stilte hebben we al een voorproefje gekregen van wat de nieuwe paarse regering voor ons in petto heeft. En dat belooft niet veel goeds. Al te vaak is een zwoel zomerweertje immers stilte voor de storm.

Wie zich nog de mooie beloften herinnert die ons gemaakt werden tijdens de verkiezingscampagne, weet dat de politieke partijen ons rijstpap met gouden lepeltjes beloofden. Nog tijdens de regeringsvorming kwamen we echter al van een kale reis thuis. Tijdens de zomervakantie heeft de nieuwe paarse regering immers al een beetje in haar kaarten laten kijken door nog meer loonlastenverlagingen aan te kondigen, enkele indirecte belastingen te verhogen en fiscale amnestie voor belastingontduikers af te kondigen. Verder kondigde Vlaams minister van Financiën Van Mechelen aan dat de Vlaamse openbare instellingen het voortaan elke maand nog maar met een vijftiende van hun jaarlijkse budget moeten stellen in plaats van elke maand een twaalfde te krijgen. Dit betekent in de praktijk dat deze instellingen nog maar over 80 procent van hun voorziene budget kunnen beschikken.

Hiermee wordt opeens duidelijk dat de nieuwe regering-Verhofstadt II een andere start maakt dan de vorige regering. Die kon nog starten op een economisch goed moment, terwijl het vandaag crisis is. Deze regering zal dus geen cadeaus kunnen uitdelen zoals de vorige dat nog kon, hoewel het toen ook al niet veel voorstelde. Voor het derde jaar op rij moeten de internationale organisaties immers hun economische vooruitzichten voor de Europese Unie naar beneden herzien. Uiteraard geldt dit dan ook voor België.

Wat betekent crisis in een kapitalistische economie? Dat betekent dat er geen winsten meer gemaakt worden. De totale nettowinst van alle topbedrijven in België bedroeg in 2001 20,7 miljard euro. Dat is 9,6 procent minder dan in 2000.

En wat gebeurt er dan in een kapitalistische economie? Dan worden alle hens aan dek geroepen om de winsten van de bedrijven te herstellen en staat onze regering meestal op de eerste rij. Want enkel economische groei kan voor werkgelegenheid zorgen, zo wordt er dan gezegd, en die zal er pas komen wanneer de mensen hun verzuchtingen intomen en matigen. Dus zal de volgende regering er alles aan doen om die winsten te herstellen.

We weten ondertussen echter dat de loonlastenverlagingen weinig of geen werkgelegenheid creëren, maar wel een grote hap uit de openbare middelen nemen. Zo neemt de lastenverlaging voor de Vlaamse regering in 2002 30 procent van de bruto-beleidsruimte in. Over de gehele legislatuur (2000 – 2004) gerekend, komt de globale impact van de lastenverlagingen uit op ongeveer 1.772 miljoen euro, wat ongeveer 28 procent bedraagt van de totale geactualiseerde beleidsruimte.

We weten ook dat de belastingshervormingen van de paarse regering vooral de rijken en de bedrijven ten goede komen. Bovendien wordt het kleine voordeel voor de overgrote meerderheid van de werkende mensen tenietgedaan door de kleine loonstijgingen van de laatste jaren en door de toename van de werkloosheid.

We weten ook dat een verhoging van allerlei indirecte belastingen veel meer weegt op iemand die weinig verdient dan op iemand met een groot inkomen. Volgens minister van Financiën Reynders stijgen de belastingen echter niet! “Alleen enkele tarieven stijgen voor wie die producten kiest.”

We weten ook dat het onmiddellijke resultaat van een besparing bij de Vlaamse openbare instellingen er toe zal leiden dat de wachtlijsten in de kinderopvang en in de instellingen voor mensen met een handicap, niet worden weggewerkt. Hiermee komt de Vlaamse regering, en dan vooral de socialisten en de groenen, terug op een belofte die zij in het verleden maakte.

Al die maatregelen leiden er natuurlijk toe dat de overheid minder middelen binnen krijgt om te besteden. Zo zal de Vlaamse regering tegen eind 2003 een kastekort van ongeveer 1 miljard euro hebben. Wat gebeurt er dan in een kapitalistische economie? De regering zal ofwel besparen of zal nieuwe belastingen heffen.

Van besparingen hebben we al een voorproefje gekregen van Vlaams minister Van Mechelen. Maar er zullen er nog volgen, vooral dan in de sociale zekerheid, de pensioenen en de ziektezorg.

Ook wat nieuwe belastingen betreft, hebben we al een voorproefje gekregen met de verhoging van een aantal indirecte belastingen. Ook hier zullen er echter nog volgen. Karel De Gucht kondigde al aan dat nieuwe lasten niet te vermijden zijn indien we geen economische groei van 1,8 procent halen in 2004.

Het lijkt er dus op dat de nieuwe paarse regering niet veel voor de mensen zal doen. Toch niet voor de overgrote sociale meerderheid van werkende mensen. Voor de bedrijven en de grootverdieners wel natuurlijk. Die krijgen loonlastenverlagingen, die moeten minder belastingen betalen en mogen zelfs hun zwart geld officieel wit wassen tegen een gunsttarief. De overgrote sociale meerderheid van werkende mensen zal echter harder moeten werken en zal voor de rest moeten matigen. De ziekteverzekering zal duurder worden en er zal minder openbare dienstverlening zijn. Dat is wat de kersverse paarse regering voor de werkende mensen in petto heeft.

We moeten dit echter niet zomaar aanvaarden. De socialisten laten het niet na te vertellen dat ze aan politiek doen voor de mensen. We moeten ze hiermee rond de oren slaan en eisen dat ze dat dan ook doen. Cijfers over het aantal stakingen in ons land tonen trouwens aan dat dit ook gebeurt. Het aantal stakingen zit sinds 2001 weer in de lift en bovendien worden de conflicten langer en harder. Dit toont duidelijk aan dat de werkende mensen de sociale omstandigheden waarin ze moeten leven, beu aan het worden zijn. Dat kan ook niet anders. De productiviteit neemt overal toe waardoor we harder moeten werken, maar we krijgen daar steeds minder voor terug. De sociale strijd is wel nog te veel verdeeld en is dikwijls nog enkel defensief, ter verdediging van bestaande verworvenheden. Het wordt echter tijd om in het offensief te gaan, om bijvoorbeeld te strijden voor een arbeidsduurvermindering naar 32 uren, zonder loonverlies en met verplichte aanwervingen. Dat zou de mensen pas echt vooruithelpen.