Binnen enkele maanden zijn er in ons land weer sociale verkiezingen. Naast de politieke verkiezingen, is dit de minder bekende sociale variant van de burgerlijke democratie in ons land. Voor veel mensen is het een grote onbekende, waarvan de inzet door de burgerlijke pers al te vaak gereduceerd wordt tot het verkiezen van machtsposities in de bedrijven. Natuurlijk gaat het over veel meer. Daarover hebben we in de aanloop naar de verkiezingen een gesprek met enkele betrokkenen op de werkvloer.

We hadden een eerste gesprek met Gino Balliu, delegee voor de Algemene Centrale van het ABVV bij Solutia, het vroegere Monsanto, een chemisch bedrijf in het Gentse. In Monsanto behaalde het ABVV bij de vorige sociale verkiezingen alle vier de mandaten voor de Ondernemingsraad (OR) en het Comité voor Preventie en Bescherming op de Werkvloer (CPBW). Bij de vorige verkiezingen is het ACLVB voor de eerste keer opgekomen bij Monsanto, wat in de resultaten van de verkiezingen vooral nadelig was voor het ACV. Voordien had het ACV ook één mandaat in de OR en het CPBW, maar dat zijn ze kwijtgespeeld aan het ABVV. In Monsanto is ongeveer 90 procent van de werknemers gesyndiceerd, waarvan ongeveer 65 procent bij het ABVV en ongeveer 25 procent bij het ACV. De mandaten voor de Syndicale Delegatie zijn gelijk verdeeld tussen ABVV en ACV, elke vakbond heeft twee mandaten.

Aangezien het ABVV in Monsanto een absolute meerderheid heeft en dit, vooral in het katholieke Vlaanderen, toch een uitzonderlijke situatie is, wilden we graag weten hoe het ABVV die meerderheid heeft kunnen bewerkstelligen en waarin die meerderheid van het ABVV zich uitdrukt.

Eerst en vooral is het natuurlijk zo dat onze delegees het populairst zijn in het bedrijf. Dat heeft echter niets te maken met hun karakter of hun persoon, maar wel met het werk dat wij de laatste jaren verricht hebben. Onze delegees zijn het meest actief in het bedrijf. Wij proberen steeds iedereen te informeren en te consulteren, los van de vakbond waar iemand lid van is, terwijl het ACV zich toch vooral beperkt tot zijn eigen leden. Wij komen ook met de meeste initiatieven en slagen er ook daadwerkelijk in om die te realiseren, terwijl het ACV in het algemeen in feite over zwakke kandidaten beschikt. Zij beloven veel maar doen niets.

Wat is volgens jullie de inzet van deze verkiezingen?

Op het bedrijf proberen we vooral te consolideren wat we hebben. We proberen om dezelfde uitslag te halen als de vorige keer. Indien we daarin slagen, dan kunnen we nog krachtiger eisen dat de samenstelling van de Syndicale Delegatie gewijzigd wordt zodat we meer kunnen doorwegen op de cao’s en de eisen die gesteld worden op het bedrijf. Inzake leden zitten we goed bij Monsanto, maar dat moet zich nog vertalen in reële krachtsverhoudingen.

Is er ook een inzet van de verkiezingen buiten het bedrijf?

Tja, er zijn zowel conservatieve als progressieve elementen in zowel het ACV als het ABVV. De sociale verkiezingen zijn niet echt een uitdrukking van de strijd voor een socialere maatschappij.

Is er dan een gebrek aan inzet voor de sociale verkiezingen? Zou er wel een grotere inzet moeten zijn?

Vroeger werd er in ons lidboekje nog melding gemaakt van de term strijdsyndicalisme. Vandaag is dat verdwenen uit ons verhaal, dus wat mag je dan verwachten? Wat ga je ook voor hogere idealen strijden als je nog bezig bent met het verbeteren van je arbeidsomstandigheden op je bedrijf? Je begint vaak in de vakbond omdat je verontwaardigd bent over onrechtvaardigheid en je dingen wilt veranderen, maar die verontwaardiging en strijdlust worden snel getemperd. Tegelijkertijd kan je er toch niet naast kijken dat de ongelijkheid overal toeneemt. Wij hebben nog geluk dat we in het rijke Westen wonen. Ik begrijp niet dat mensen zeggen dat onze pensioenen niet betaalbaar zijn als men tegelijkertijd maar blijft snoeien in de inkomsten van de sociale zekerheid en men niets doet aan alternatieve inkomsten. Elke keer als het economisch slecht gaat, zie je een geldstroom van de gewone mensen naar de rijken.

Zal het ABVV winnen of verliezen bij de komende sociale verkiezingen?

Laat het duidelijk zijn, mijn voorkeur gaat uiteraard uit naar een overwinning van het ABVV, maar men moet het belang van deze verkiezingen niet overdrijven. Men kan zich de vraag stellen wat er zal gebeuren indien het ABVV deze verkiezingen wint. Gaat het ABVV zich dan meer profileren dan dit tot nu toe het geval is? Zal het ABVV zwaarder wegen op het beleid? Ik hoop het, maar ik vrees dat alles zal blijven zoals het is, met andere woorden: niet al te veel kritiek op deze paarse regering. Enkel voor de verdeling van postjes in de Nationale Arbeidsraad of de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven zijn deze verkiezingen belangrijk!