Cultuur

In het oeuvre van Ken Loach, begenadigd cineast en onvolprezen chroniqueur van het gewone volk, neemt de film The spirit of 45 een bijzondere plaats in. Aan de hand van authentieke archiefbeelden, geluidsopnames en interviews met toenmalige verpleegsters, mijnwerkers, vakbondsmensen, dokters en activisten wordt een beeld geschetst van het na-oorlogse Engeland. Labour was op basis van een links programma met een overweldigende meerderheid aan de macht gekomen in juli 1945.

De zomermaanden zijn uitermate geschikt om te relaxen bij een goed boek.Het hoeven niet altijd thrillers te zijn of voorgekauwde softporno à la vijftig tinten grijs.

Toen Leonora Carrington in 2011 stierf op 94jarige leeftijd schreef de New York Times “we betreuren het heengaan van één van de meest originele en visionaire Britse kunstenaars en schrijvers van de 20e eeuw”.

Vervolging, onderdrukking en zelfs fysiek geweld tegen homo’s zijn in Rusland vandaag schering en inslag. Nochtans stond dit land ooit helemaal bovenaan in de wereldranglijst wat minderhedenrechten betreft.

In een interview met de Britse journalist Jeremy Paxman zorgde de komiek en acteur Russell Brand voor ophef, door te stellen dat het huidige democratische systeem niet werkt, en dat er behoefte is aan een revolutie. Het filmpje van het interview verspreidde zich over internet en maakte veel discussie los. 

Vroeger werd een gedicht met één fluit gespeeld, Nazim Hikmet heeft in plaats van één instrument een heel orkest gecreëerd.

Louis-Paul Boon zou op 15 maart 2012 honderd jaar geworden zijn. Sommigen willen de herinnering aan de kunstenaar-arbeider herleiden tot die van een 'viezentist' of een 'ontgoochelde idealist'. Nochtans bleef Boon tot zijn laatste adem schrijven tegen onderdrukking.

Daniel Kahn and The Painted Bird leveren hier een meesterlijke prestatie. Op meeslepende klezmermuziek vertalen zij de jiddische klassieker van de joodse arbeidersbeweging ‘arbetlose marsch’ naar het Engels én naar de actualiteit.

De Amerikaanse cultuur is veel meer dan Mickey Mouse en Michael Jackson. De VS heeft belangrijke sociaal geëngageerde kunstenaars voortgebracht.

Terwijl poëzie in het Westen steeds meer iets voor een select groepje ‘professionele kunstkenners’ wordt en verbannen is naar de collegezalen van de universiteiten, is ze in de Arabische landen populair.

Een gedicht naar aanleiding van de politieke massamoord tegen jonge socialisten in Noorwegen.

Over Herman Gorter en Pablo Neruda, socialistische dichters.

Renaat Braem (1910-2001) wordt algemeen beschouwd als een van de belangrijkste Belgische architecten van de 20e eeuw. Bij leven was hij een controversieel figuur en bij de viering van zijn 100e geboortedag laaide de discussie weer op: is hij een geniaal en visionair architect of zijn z’n concepten hopeloos verouderd en voorbijgestreefd?

Een fabel over het nationalisme en de sociaal-democratie in België, naar een werk van de Italiaanse schrijver Dario Fo.

Sinds Joe Strummer meer dan dertig jaar geleden met The Clash “White riot!” in zijn microfoon schreeuwde zijn punk en politiek nooit ver van elkaar geweest. De tijden veranderden, maar ook de punk bleef niet stilstaan: onder invloed van de ska en de Amerikaanse hardcore punk ontstond er een waaier aan uiteenlopende muziekstijlen, zoals ook die van de Spaanse ska-punk groep Ska-P.

We publiceren hier een citaat uit De Kapellekensbaan van Louis Paul Boon: "Want zie nu eens naar de partij der socialen en der ultrasocialen waarvan sommigen zich aan het kapotwerken zijn, waarvoor de kleine militant in regen en wind aan het colporteren is..."

In het voorjaar van 2007 was em daar terug. Na jaren van strijd tegen leukemie zou hij weer gaan optreden. Wannes Van De Velde weer op tournee in de maat van zijn laatste en misschien zijn prachtigste album: In de maat van de seizoenen.

Frans Wuytack was ooit priester, is nog steeds een rebel en een geëngageerd kunstenaar. Hij is ook een geliefde vader. Fabio, zijn zoon, werkt al jaren aan de documentaire over het leven van ‘Franscisco' zoals ze hem in de volkswijken van Caracas kennen. Die is nu klaar. Fabio vertelt in dit interview over de essentie van de film.

Onder de titel “Oepvliegers” gaf de zanggroep Hei Pasoep afgelopen weekend drie prachtige concerten in de Antwerpse Roma ter gelegenheid van hun dertigjarig bestaan. Daarbij ook een uitvoering van het “Cancion del Poder Popular”.

Ken Loach staat bekend om zijn kritische en zelfs revolutionaire films, zoals ‘Land and Freedom’ over de Spaanse Revolutie in de jaren '30. Wat Loach in zijn nieuwe film probeert te vertellen, is dat nationale bevrijdingsoorlogen en anti-imperialistische strijdbewegingen nooit homogeen zijn, maar op hun beurt doorkruist worden door interne sociale tegenstellingen, door klassenlijnen.

Deze aangename, meeslepende en dikwijls grappige film vertelt het verhaal van Machuca en Gonzalo. Deze twee jongetjes met een compleet verschillende achtergrond worden vrienden tijdens de Chileense revolutie van 1970-73.

Nog geen geschikt kerst- of nieuwjaarscadeau gevonden? Zet dan het boek ‘Handelaars in nieuws’ gerust op je lijst, lezers van onze site zullen dit boekje van Freddy de Pauw ongetwijfeld kunnen appreciëren.

“De revolutie is voor vroege vogels! Vooruit!” Dat zegt Emile Roussel, een van de hoofdfiguren in de pas afgeronde stripreeks van Tardi. Met deze woorden wordt in het verhaal de beslissende stap gezet in de opstand van het Parijse volk tegen de tirannie van Louis Adolphe Thiers.

De Amerikaanse kunstenaar Winston Smith is onder meer bekend van de platenhoezen die hij ontwierp voor de legendarische punk-rockband Dead Kennedys. Onderaan op een van zijn kleurrijke composities prijkt een uitspraak van de Amerikaanse filosoof John Dewey: “De regering is de schaduw geworpen over de samenleving door big business.”

Momenteel speelt in de bioscoop Super Size Me, een kritische documentaire van Morgan Spurlock over de fastfood-gigant McDonalds. Spurlock neemt zichzelf voor een maand aan een stuk enkel producten van McDonalds naar binnen te werken.

The Motorcycle Diaries, de onlangs uitgebrachte film over Ernesto ‘Che’ Guevara, is een prikkelende adaptatie van Guevara’s gelijknamige dagboek. Regisseur Walter Salles verwerkte ook de memoires Op reis met Che Guevara van Alberto Granada, Che’s reisgenoot, en was zo in staat een levendig beeld te schetsen van een revolutionair in de maak.

Inleiding tot het humoristisch materialisme, uitgelegd in begrapbare taal.

Een kameraad uit Belgrado deed een exclusief interview met Chuck D en Griff van de bekende Amerikaanse hip-hopgroep Public Enemy over onderdrukking, verzet, de muziekindustrie enzovoort. We publiceren het in het Engels om het typische ‘slang’ van het getto te bewaren.

Hoofdrolspeler in deze opmerkelijke prent op het Filmfestival van Gent is Hugo Chavez, president van Venezuela. Voor de enen is hij een dictator die meteen het 'communisme' wil invoeren, voor anderen is hij een ware volksheld. Twee Ierse documentairemakers onderzochten de heersende mythes rond de persoon van Chavez, maar raakten zowaar betrokken in een heuse thriller.

Filmbespreking van een sociale aanklacht tegen de huidige toestand in de voormalige Sovjetunie en de situatie van Oost-Europeanen in het ‘vrije’ Westen. We zien gebouwen, gemeenschappen, mensen in verval. We zien het drama van een teloorgegane strijd...

De vernietiging van duizenden jaren cultuur tijdens de recente plundering van talloze Irakese kunstschatten is een misdaad die alle geciviliseerde mensen met afschuw vervult. Herman de Tollenaere vat de essentie van deze roof kernachtig samen in een gedicht dat hij schreef na de plundering van het museum van Bagdad.

De huidige periode in de geschiedenis van het kapitalisme wordt gekarakteriseerd door de afwezigheid van elke grote artistieke creatie, originele gedachte of filosofie. De culturele wereld van de vroege 21e eeuw is een woestijn waarin alles ondergeschikt is aan één enkel principe: winst. Het meest hartverscheurende voorbeeld van de manier waarop het kapitalisme het culturele erfgoed van de mensheid vernietigt, is wat net in Irak is gebeurd.

Tweehonderd keer koppig een marxistisch tijdschrift uitbrengen is niet niets. In dit artikel legt Erik Demeester uit waarom we de kapitalistische media niet kunnen vertrouwen en waarom we moeten zorgen voor eigen media gesteund en gefinancieerd door de arbeidersklasse en linkse jongeren.

In het Gentse Publiekstheater wordt sinds kort de klassieker van Cyriel Buysse opnieuw op de planken gebracht. Honderd jaar na de eerste opvoering leek het een laatstejaarsstudent Germaanse talen geen slecht idee te kijken wat regisseur Herwig De Weerdt aangevangen heeft met dit monument.

Dat er wekelijks nieuwe films hun intrede doen in de zalen is op zich niets bijzonders. Wat tegenwoordig wel een zeldzaamheid is, zijn prenten die het nog aandurven om het thema van de sociale strijd aan te snijden. Toch gaat het niet steeds om de klassieke linkse cinema of om een kritische documentairefilm. Nee, ditmaal gaat het zelfs over Hollywood-producten met duur klinkende titels als een Gangs of New York en het iets bescheidenere Frida.