Cultuur

Vervolging, onderdrukking en zelfs fysiek geweld tegen homo’s zijn in Rusland vandaag schering en inslag. Nochtans stond dit land ooit helemaal bovenaan in de wereldranglijst wat minderhedenrechten betreft.

In een interview met de Britse journalist Jeremy Paxman zorgde de komiek en acteur Russell Brand voor ophef, door te stellen dat het huidige democratische systeem niet werkt, en dat er behoefte is aan een revolutie. Het filmpje van het interview verspreidde zich over internet en maakte veel discussie los. 

Louis-Paul Boon zou op 15 maart 2012 honderd jaar geworden zijn. Sommigen willen de herinnering aan de kunstenaar-arbeider herleiden tot die van een 'viezentist' of een 'ontgoochelde idealist'. Nochtans bleef Boon tot zijn laatste adem schrijven tegen onderdrukking.

Daniel Kahn and The Painted Bird leveren hier een meesterlijke prestatie. Op meeslepende klezmermuziek vertalen zij de jiddische klassieker van de joodse arbeidersbeweging ‘arbetlose marsch’ naar het Engels én naar de actualiteit.

De Amerikaanse cultuur is veel meer dan Mickey Mouse en Michael Jackson. De VS heeft belangrijke sociaal geëngageerde kunstenaars voortgebracht.

Terwijl poëzie in het Westen steeds meer iets voor een select groepje ‘professionele kunstkenners’ wordt en verbannen is naar de collegezalen van de universiteiten, is ze in de Arabische landen populair.

Een gedicht naar aanleiding van de politieke massamoord tegen jonge socialisten in Noorwegen.

Renaat Braem (1910-2001) wordt algemeen beschouwd als een van de belangrijkste Belgische architecten van de 20e eeuw. Bij leven was hij een controversieel figuur en bij de viering van zijn 100e geboortedag laaide de discussie weer op: is hij een geniaal en visionair architect of zijn z’n concepten hopeloos verouderd en voorbijgestreefd?

Een fabel over het nationalisme en de sociaal-democratie in België, naar een werk van de Italiaanse schrijver Dario Fo.

Sinds Joe Strummer meer dan dertig jaar geleden met The Clash “White riot!” in zijn microfoon schreeuwde zijn punk en politiek nooit ver van elkaar geweest. De tijden veranderden, maar ook de punk bleef niet stilstaan: onder invloed van de ska en de Amerikaanse hardcore punk ontstond er een waaier aan uiteenlopende muziekstijlen, zoals ook die van de Spaanse ska-punk groep Ska-P.

We publiceren hier een citaat uit De Kapellekensbaan van Louis Paul Boon: "Want zie nu eens naar de partij der socialen en der ultrasocialen waarvan sommigen zich aan het kapotwerken zijn, waarvoor de kleine militant in regen en wind aan het colporteren is..."

Frans Wuytack was ooit priester, is nog steeds een rebel en een geëngageerd kunstenaar. Hij is ook een geliefde vader. Fabio, zijn zoon, werkt al jaren aan de documentaire over het leven van ‘Franscisco' zoals ze hem in de volkswijken van Caracas kennen. Die is nu klaar. Fabio vertelt in dit interview over de essentie van de film.

Onder de titel “Oepvliegers” gaf de zanggroep Hei Pasoep afgelopen weekend drie prachtige concerten in de Antwerpse Roma ter gelegenheid van hun dertigjarig bestaan. Daarbij ook een uitvoering van het “Cancion del Poder Popular”.

Ken Loach staat bekend om zijn kritische en zelfs revolutionaire films, zoals ‘Land and Freedom’ over de Spaanse Revolutie in de jaren '30. Wat Loach in zijn nieuwe film probeert te vertellen, is dat nationale bevrijdingsoorlogen en anti-imperialistische strijdbewegingen nooit homogeen zijn, maar op hun beurt doorkruist worden door interne sociale tegenstellingen, door klassenlijnen.

Nog geen geschikt kerst- of nieuwjaarscadeau gevonden? Zet dan het boek ‘Handelaars in nieuws’ gerust op je lijst, lezers van onze site zullen dit boekje van Freddy de Pauw ongetwijfeld kunnen appreciëren.

“De revolutie is voor vroege vogels! Vooruit!” Dat zegt Emile Roussel, een van de hoofdfiguren in de pas afgeronde stripreeks van Tardi. Met deze woorden wordt in het verhaal de beslissende stap gezet in de opstand van het Parijse volk tegen de tirannie van Louis Adolphe Thiers.

De Amerikaanse kunstenaar Winston Smith is onder meer bekend van de platenhoezen die hij ontwierp voor de legendarische punk-rockband Dead Kennedys. Onderaan op een van zijn kleurrijke composities prijkt een uitspraak van de Amerikaanse filosoof John Dewey: “De regering is de schaduw geworpen over de samenleving door big business.”

The Motorcycle Diaries, de onlangs uitgebrachte film over Ernesto ‘Che’ Guevara, is een prikkelende adaptatie van Guevara’s gelijknamige dagboek. Regisseur Walter Salles verwerkte ook de memoires Op reis met Che Guevara van Alberto Granada, Che’s reisgenoot, en was zo in staat een levendig beeld te schetsen van een revolutionair in de maak.

Inleiding tot het humoristisch materialisme, uitgelegd in begrapbare taal.

Hoofdrolspeler in deze opmerkelijke prent op het Filmfestival van Gent is Hugo Chavez, president van Venezuela. Voor de enen is hij een dictator die meteen het 'communisme' wil invoeren, voor anderen is hij een ware volksheld. Twee Ierse documentairemakers onderzochten de heersende mythes rond de persoon van Chavez, maar raakten zowaar betrokken in een heuse thriller.

Filmbespreking van een sociale aanklacht tegen de huidige toestand in de voormalige Sovjetunie en de situatie van Oost-Europeanen in het ‘vrije’ Westen. We zien gebouwen, gemeenschappen, mensen in verval. We zien het drama van een teloorgegane strijd...

De vernietiging van duizenden jaren cultuur tijdens de recente plundering van talloze Irakese kunstschatten is een misdaad die alle geciviliseerde mensen met afschuw vervult. Herman de Tollenaere vat de essentie van deze roof kernachtig samen in een gedicht dat hij schreef na de plundering van het museum van Bagdad.

De huidige periode in de geschiedenis van het kapitalisme wordt gekarakteriseerd door de afwezigheid van elke grote artistieke creatie, originele gedachte of filosofie. De culturele wereld van de vroege 21e eeuw is een woestijn waarin alles ondergeschikt is aan één enkel principe: winst. Het meest hartverscheurende voorbeeld van de manier waarop het kapitalisme het culturele erfgoed van de mensheid vernietigt, is wat net in Irak is gebeurd.

In het Gentse Publiekstheater wordt sinds kort de klassieker van Cyriel Buysse opnieuw op de planken gebracht. Honderd jaar na de eerste opvoering leek het een laatstejaarsstudent Germaanse talen geen slecht idee te kijken wat regisseur Herwig De Weerdt aangevangen heeft met dit monument.

Dat er wekelijks nieuwe films hun intrede doen in de zalen is op zich niets bijzonders. Wat tegenwoordig wel een zeldzaamheid is, zijn prenten die het nog aandurven om het thema van de sociale strijd aan te snijden. Toch gaat het niet steeds om de klassieke linkse cinema of om een kritische documentairefilm. Nee, ditmaal gaat het zelfs over Hollywood-producten met duur klinkende titels als een Gangs of New York en het iets bescheidenere Frida.

In de Middeleeuwen maakte de Kerk, die tegelijkertijd de grootste feodale grondbezitter van Europa was, de boertjes wijs dat ze wel in de hemel zouden komen als ze braaf werkten zonder tegen te sputteren. Tegenwoordig worden de mensen niet zozeer dom gehouden door priesters die de mensen indoctrineren vanuit hun preekstoel, maar door een nog sterker wapen: de media.

Ook dit jaar ging de rally Parijs-Dakar onder veel toeters en bellen van start. Dit artikel tracht dit mediacircus op een kritischer manier te benaderen dan we in de traditionele media gewoon zijn, met daarbij aandacht voor de ontstaansgeschiedenis en het conflict met de politiek. Los van de discussie of racen een volwaardige sport is of niet, is het immers duidelijk dat Parijs-Dakar net als vele andere topsporten een product is dat op de markt verkocht wordt aan de meest biedende.

De film Bowling for Columbine schetst volgens regisseur Michael Moore een portret van de Verenigde Staten - “een natie die vastbesloten is eerst te doden en dan pas vragen te stellen” - aan het begin van de 21e eeuw. Spek voor onze bek, dachten we, en dat bleek geen valse verwachting. Naast een film die de toeschouwer bij het nekvel grijpt en soms tragisch is louter door de naakte feiten, is Bowling for Columbine bovenal een erg humoristische en genietbare documentaire over de Amerikaanse wapenindustrie, maar ook over het verband hiervan met het buitenlandse beleid van de VS.