Al tientallen jaren vallen opeenvolgende regeringen de sociale verworvenheden aan die in het verleden door strijd zijn bekomen [1]. Jarenlang hebben ze geprobeerd de militaire uitgaven drastisch te verhogen als een volgende stap in hun oorlogscampagne. De ‘Russische dreiging’ dient enkel om de versnelling van het proces te rechtvaardigen [2]. Als gevolg van bezuinigingen door de overheid, worden ook overheidsbudgetten aangewend voor wapens.
De militaire sector is niet productief
De militaire industrie speelt een zekere economische rol in de maatschappij (aankoop van materieel, infrastructuur, technologisch onderzoek, etc.), maar is in essentie niet productief. Het is dus een activiteit die geen nieuwe waarde genereert. Erger nog, de synergie met bepaalde economische sectoren leidt tot de onttrekking van grondstoffen uit de productieve economie, met enorme verspilling als gevolg. Bovendien worden die grondstoffen niet zomaar verspild, maar worden ze gebruikt ter voorbereiding van toekomstige vernietiging. Dat is wat men het ‘militair-industrieel complex’ noemt [3].
Het werk dat het leger doet, levert geen consumptiegoederen op, noch diensten aan de bevolking, geen woningen, geen scholen, geen bibliotheken, enz. Met andere woorden, het leger heeft, vanuit sociaal oogpunt, geen enkel nut. Financieel gezien is het leger zelfs een verliespost. Soldaten hebben geen productief werk en creëren geen meerwaarde, zoals dat wel het geval is in andere sectoren.
Als gevolg daarvan komt de enige mogelijke winst van de militaire industrie uitsluitend voort uit overheidsgelden, waarmee militair materieel wordt gefinancierd en aangeschaft, terwijl er een winstmarge overblijft voor de privébedrijven die het materieel verkopen.
Maar waar dient het leger voor?
Het leger is een van de permanente instellingen van het kapitalistische staatsapparaat. Het is de essentie van staatsgeweld. Met ijzeren discipline, een autoritaire hiërarchie en dodelijke wapens wordt een sociale en economische orde opgelegd en gehandhaafd. Oorlog en onderdrukking zijn de sleutelwoorden. Denken dat een leger iets anders zou doen, getuigt van onwetendheid en naïviteit. Het is objectief gezien het tegenovergestelde van democratisch functioneren en garandeert dit op geen enkele manier. Historisch gezien is de oplossing die in geval van crises wordt geboden, het opschorten van de democratie door middel van een staat van beleg of een staatsgreep.
Voor kapitalisten ligt de waarde van het nationale leger in het veiligstellen van de veroveringen en het veiligstellen van winstbronnen. Bij gevolg weerspiegeld het werk van elke soldaat zich in de uitbuiting van mensen en grondstoffen, in de verschillende gebieden die onder zijn invloedssfeer vallen.
Wie runt het leger en wie verdient er geld aan?
Het leger is dus het ultieme dwangmiddel en handelt het niet zonder reden. Kapitalistische regeringen zijn er de baas over en gebruiken het om de belangen van de heersende klasse te verdedigen. Kapitalisten doen hier echter alleen hun voordeel mee als het echt niet anders kan, als andere drukkingsmiddelen falen.
Arbeiders in het ene land hebben er geen belang bij om tegen arbeiders in een ander land te vechten. We horen steeds over de 'Russische dreiging', maar stel dat er in Rusland 25 miljoen kinderen, jonger dan 14 jaar, zijn. Zijn die van plan naar hier te komen en iemand te vermoorden? Uiteindelijk willen zij en hun families hetzelfde als wij: in vrede leven. Dood en oorlog komen alleen de grote Amerikaanse en Europese vermogens, de Russische oligarchen, etc. ten goede. Zij concurreren om grondstoffen, markten en economische controle. Ze zijn verstikkend, proppen zich vol en sturen onze kinderen de dood in, in hun oorlogen in Oost-Europa en het Midden-Oosten.
Defensiepropaganda
In deze tijden van kapitalistische neergang zien we meer en meer de opkomst van nationalistische en reactionaire propaganda over de vermeende noodzaak om ons te herbewapenen voor zelfverdediging. Waarom zou een leger dat de kapitalistische orde dient en de arbeiders uitbuit, iets anders proberen op te leggen? Het nationale leger is immers geen 'patriottische verdediging' in die zin dat we daar de verdediging van de belangen van de bevolking onder kunnen verstaan.
Vandaag geldt dit des te meer, omdat het leger dat vandaag wordt opgebouwd, na het debacle van de traditionele burgerlijke partijen, het leger van de extreemrechtse regeringen van morgen zal zijn. Deze zogenaamde "anti-systeem"-mensen zijn niets meer dan hypocriete leugenaars en oorlogszuchtige mensen die alleen maar uit zijn op het verwerven van grote fortuinen. Historisch gezien waren het de Pétains en de Degrelles die capituleerden en collaboreerden met de nazi bezetter.
Nee tegen militarisme
Pacifisten beweren dat geweld niet de oplossing is. Geweld is inderdaad een middel en geen oplossing. Maar wat ze over het hoofd zien is dat, terwijl het een middel tot uitbuiting is in de handen van de kapitalisten, het ook een middel tot verdediging is in de handen van de arbeiders. Vanaf het moment dat de productie en handel van wapens onder private controle staan, is er geen vrijheid meer, behalve tussen de vuurzones die ze naar eigen goeddunken toepassen. Onze slogan is de onteigening van oorlogsprofiteurs zonder compensatie. Alleen door organisatie, mobilisatie en sociale strijd kunnen we deze militaire waanzin tegengaan. Laten we onze kinderen naar school sturen in plaats van een soort militaire dienst, die alleen maar dient om hun dood voor te bereiden als opoffering van wie weet welke minerale bron die we zelf nooit te zien zullen krijgen.
Daarom starten wij een internationale campagne:
Boeken, geen bommen!
Scholen en geen kazernes!
Sociale zekerheid, niet de verschrikkingen van de oorlog!
1. Demeester, E. (2025, 16 mars). Révolution - La grève générale, une histoire belge ?
2. Cueto, N. (2025, 28 mars). Révolution - Impérialisme et militarisation en Belgique.
3. Discors Louis, & Mampaey Luc. (2020). Répertoire des entreprises du secteur de l’armement en Belgique.
