Ondanks alle ophef is de recente VN-klimaattop opnieuw geëindigd in een farce. De COP-28 was vanaf dag één doorspekt met ironie. Om te beginnen werd het gehouden in de Verenigde Arabische Emiraten (VAE), een belangrijke olie- en gaseconomie, en het stond onder leiding van Sultan Al Jaber, CEO van ADNOC, de nationale oliemaatschappij.

Belangen

Onderzoekers hebben opgemerkt hoe "belachelijk" het was dat Al Jaber werd benoemd tot president van COP-28, gezien het nogal voor de hand liggende 'belangenconflict'. Verder beweerde de Emiratische minister schandalig dat er "geen wetenschap" is die aangeeft dat een uitfasering van fossiele brandstoffen nodig is om de opwarming van de aarde te beperken. Hij voegde eraan toe dat het elimineren van het gebruik van olie en gas geen duurzame ontwikkeling zou toestaan, "tenzij je de wereld terug wilt brengen naar de grotten".

Al Jaber beschouwde de top duidelijk als niet veel meer dan een zakelijke kans. Uit gelekte documenten die zijn verkregen door het ‘Centre for Climate Reporting’ (CCR) bleek dat ADNOC achter de schermen sprak met vijftien landen waarmee het wil samenwerken om hun koolstofzware hulpbronnen te ontginnen. Dus, terwijl er in het openbaar pronkzuchtige beloften werden gedaan, stelde het energiemonopolie van de VAE ook voor om China te helpen bij het beoordelen van haar mogelijkheden voor vloeibaar aardgas (LNG); en in Mozambique, Canada en Australië staat het "klaar" om te helpen bij het ontwikkelen van olie- en gasreserves.

Terugkrabbelen

Eerder in de week meldden journalisten dat elke vermelding van het uitfaseren van fossiele brandstoffen volledig was geschrapt uit het ontwerp van de COP-28-overeenkomst. Dit veroorzaakte zoveel verontwaardiging dat de top moest worden verlengd. Uiteindelijk stemden onderhandelaars in met een ‘overgang weg van’ fossiele brandstoffen. De organisatoren van de bijeenkomst probeerden dit voor te stellen als een 'historische' overeenkomst.

Een artikel van Bloomberg legt uit dat het wel of niet nakomen van deze minimale beloften volledig afhangt van "investeerders, consumenten en nationale overheden". Ze wijzen erop dat eerdere beloften werden genegeerd en de uitstoot bleef stijgen. Saudi-Arabië oefende ook sterke druk uit tegen de mogelijkheid van een 'uitfaseren' van fossiele brandstoffen, zoals Bloomberg meldt:

"Toen COP-28 op stoom kwam, werd aan de energieminister van het koninkrijk gevraagd of hij blij zou zijn met een vermindering van de tekst. 'Absoluut niet,' antwoordde hij. Later stuurde de Organisatie van olie-exporterende landen (OPEC) een brief naar haar leden, waarin ze vroeg te lobbyen tegen elke tekst die zich richt op fossiele brandstoffen in plaats van emissies."

En zo werd de uiteindelijke taal afgezwakt om deze ‘zorgen’ weer te geven. Klimaatwetenschappers hebben herhaaldelijk verklaard hoe essentieel het is om zo snel mogelijk te stoppen met het exploiteren van meer reserves van fossiele brandstoffen; dat olie en gas niet veilig kunnen worden verbrand zonder het milieu catastrofaal te beschadigen. En toch krijgt Saudi-Arabië zijn zin als het ook maar een klein beetje gromt.

Aanpassing?

'Adaptatie' is naar voren geschoven door veel ambtenaren en activisten uit klimaatgevoelige landen. Deze kwestie is uiterst urgent geworden. Met geen einde in zicht als het gaat om het verbranden van fossiele brandstoffen, hebben steeds meer armere landen dringend meer fondsen nodig om weerstand op te bouwen tegen stijgende temperaturen, droogtes en stormen.

Maar ook op dit gebied waren er geen serieuze toezeggingen tijdens de top van de COP-28. ‘The Independent’ sprak met Teresa Anderson, een wereldleider op het gebied van klimaatrechtvaardigheid, die de situatie "ongelooflijk frustrerend" noemde en eraan toevoegde:

"De onderhandelingen hebben niet voldaan aan de urgentie, het tempo en het soort ambitieuze toezeggingen die we moeten zien. Het probleem is dat adaptatiegeld geen rendement oplevert voor de investeerders."

Is dat niet de kortzichtige logica van het kapitalisme in een notendop? Na decennia van bezuinigingen zullen de kapitalisten geen geld investeren in infrastructuur die eenvoudigweg niet winstgevend is. Er is geen langetermijnplanning, omdat ze zich uitsluitend richten op de kortetermijnwinsten. Maar door de problemen op de lange baan te schuiven en deze alleen maar te verergeren, maakt de heersende klasse de aanpassing in de toekomst alleen maar buitengewoon duurder.

Elke internationale klimaatbijeenkomst is volkomen nutteloos gebleken. Er is niets gedaan om de klimaatramp met enige urgentie te stoppen. En we moeten geen illusies koesteren dat de heersende klasse zal doen wat nodig is in de toekomst.

Wat de samenleving echt tegenhoudt, is het systeem van privé-eigendom en het winstoogmerk. We hebben de technologische oplossingen die nodig zijn om onze economie in harmonie te brengen met de natuur. Maar dit kan niet worden bereikt onder het kapitalistische systeem. Dit brengt de fundamentele klassenkwestie naar voren: je kunt niet plannen wat je niet controleert; en je kunt niet controleren wat je niet bezit.

Alleen wanneer de arbeidersklasse controle krijgt over de belangrijkste sectoren van de economie - zoals de grote banken, industrieën en grote monopolies - kunnen we de economie plannen in het belang van de meerderheid van de samenleving, in plaats van de winsten van enkelen. Democratische, internationale planning en controle zijn nodig om te investeren in infrastructuur; om aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering; en om op grote schaal alternatieve energiebronnen uit te rollen op basis van zonne-, wind- en waterkracht.

Natuurlijk is dit slechts het begin. Maar door winst uit de vergelijking te halen, op basis van echt werknemersbeheer en -management, kunnen we het potentieel van alle menselijke vindingrijkheid en expertise ontketenen. Dit is waarvoor wij - de communisten - vechten.

De COP-top van dit jaar heeft opnieuw de arrogantie van de heersende klasse getoond. Ze lachen ons uit, terwijl ze winstgevende deals sluiten. En wij zijn het die moeten leven met de gevolgen.

We zullen dit niet lijdzaam ondergaan, en dat zou jij ook niet moeten doen. We moeten dringend vechten voor een rationele, democratisch geplande, communistische samenleving, en het lot van de mensheid en de planeet in eigen handen nemen.