Marxisme

Op 21 januari kwamen 150 mensen bijeen in het centrum van Londen om de honderdste verjaardag van Lenins dood te herdenken en om In Defense of Lenin te lanceren, een uitgebreide politieke biografie en verdediging van het leven en werk van Lenin, die nu verkrijgbaar is bij Wellred Books.

Dit jaar is het 100 jaar geleden dat de Russische toonaangevende marxist Lenin stierf. Gezien de grote relevantie en betekenis van zijn werk voor de opbouw van een internationaal revolutionaire socialistisch alternatief, besteden we gedurende dit Lenin jaar aandacht aan zijn leven en werk in alle publicaties van de Internationale Marxistische Tendens. We beginnen met een korte introductie van Trotski over Lenin. Trotsky schreef de tekst voor de Encyclopaedia Britannica van 1926.

Het nieuwste boek van de Amerikaanse hoogleraar Russische en Oost-Europese studies Kristen R. Ghodsee is weeral een schot in de roos. Haar bedoeling is de sociale dromen van vroegere utopische denkers in verschillende historische en culturele contexten opnieuw te bekijken.

Esteban Volkov, de kleinzoon van Leon Trotski, overleed afgelopen vrijdag op 97-jarige leeftijd. We publiceren hier een kort eerbetoon, geschreven door Alan Woods.

Enkele weken geleden had ik het voorrecht om het Nationaal Congres van de Britse kameraden van de IMT te mogen bezoeken. In Groot-Brittannië kennen we een echte doorbraak, en naderen we de kaap van 1000 leden. Het was een enorm inspirerend evenement, met 400 deelnemende kameraden, waarvan ik vol met nieuwe ideeën en motivatie ben teruggekeerd.

Verslag van de succesvolle Internationale Marxistische Universiteit: "Het is geen toeval dat zoveel mensen in marxistische ideeën geïnteresseerd zijn: we leven in turbulente tijden en de dorst naar deze ideeën is overal zichtbaar, net als de noodzaak om je aan te sluiten bij een organisatie."

Marxist University 2022 is een evenement georganiseerd door de International Marxist Tendency; vier dagen van online discussies gewijd aan de basisprincipes van het marxisme, van 23 tot 26 juli.

Sinds zijn aantreden, 18 maand geleden, heeft partijvoorzitter Sir Keir Starmer meer energie gestopt in het bestrijden van al wat links is in zijn partij dan in het voeren van een succesvolle oppositie tegen Johnson en de Conservatieve Partij.

Tussen 24 en 27 juli kwamen meer dan 2.800 marxisten uit meer dan 50 landen over de hele wereld online samen voor het Wereld Congress van de Internationale Marxistische Tendens (IMT).

Op 28 november is het 200 jaar sinds de geboorte van Friedrich Engels. Hij was, naast Karl Marx, een van de stamvaders van het 'wetenschappelijk socialisme' - de theoretische ideeën die algemeen bekend staan onder de naam van het marxisme.

Deze tekst uit 1970 door Ted Grant, oprichter en leidend theoreticus van de IMT, beschrijft de geschiedenis van de internationale trotskistische beweging, met een focus op de fouten van het leiderschap in de jaren na de dood van Trotski. Wij publiceren hier onze vertaling van dit belangrijke document, dat vele lessen bevat over de ontwikkeling van revolutionaire situaties en de methoden en strategieën die een revolutionaire tendens moet hanteren of juist vermijden. Belangrijke discussiepunten zoals de anti-koloniale revolutie, Cuba, mei '68, Stalinistisch Rusland en tactieken van de marxistische beweging komen ter sprake.

Omwille van de coronacrisis, verhuisden we onze activiteiten naar de digitale wereld. (Her)bekijk hier onze video's.

Een partij is niet louter een organisatiemodel, een naam, een vaandel, een verzameling van individuen of een partijapparaat. Voor een marxist is een revolutionaire partij eerst en vooral een programma, een methode, ideeën en tradities. Slechts op de tweede plaats een organisatie en een apparaat, hoe belangrijk die ook moge zijn om de revolutionaire ideeën van het marxisme onder de breedste lagen van de werkende klasse te verspreiden. De marxistische partij, vanaf het prille begin, moet zich baseren op theorie en een programma, die de condensatie vormen van de algemene historische ervaring van het proletariaat. Zonder dit, is er niets. De opbouw van een revolutionaire partij begint altijd met het trage en scrupuleuze werk om kaderleden samen te brengen en op te leiden. Deze vormen de ruggengraat van de partij gedurende haar gehele levensloop.

In deel 3 van de reeks 'Wat is geld', behandelen we krediet, de opkomst van de financiële sector, en naamloze vennootschappen. Zie hier deel 1 en 2

Wat is geld? Waar komt het vandaan? Voor veel mensen is geld iets alledaags, maar toch iets mysterieus. Deel 1 en 2 van een reeks over de marxistische theorie van geld.

Deze herwerkte brochure is een inleiding op de methode en de geschiedenis van het marxisme. Het marxisme is geen afgewerkt geheel van feitjes, maar een wijze van denken, een manier om de wereld te begrijpen opdat men haar succesvol en ten goede kan veranderen. Deze inleiding biedt een aantal kernideeën aan, maar vormt geen vervanging of uitputtende samenvatting van de werken van Marx en Engels.

Hoe slagen we erin de strijd voor onmiddellijke eisen te verbinden met de strijd voor een andere maatschappij? Hoe kunnen we een brug bouwen tussen de dagelijkse strijd en de strijd voor socialisme?

Coöperatieven doen de laatste maanden veel inkt vloeien in België. Sommigen zijn immers overtuigd dat coöperatief ondernemen een remedie vormt voor de huidige crisis.  Wij niet. Dit dossier wil een bijdrage zijn tot de discussie. Het bestaat uit drie delen. Een algemene inleiding, een stuk over Mondragon, de moderne bakermat in Europa van de coöperatieve beweging en een terugblik op de plaats van de coöperatieven in onze eigen arbeidersbeweging.

In dit artikel bespreekt Lenin de betekenis van het reformisme binnen de arbeidersbeweging. 

150 jaar geleden verscheen On The Origin of Species van Charles Darwin, een van de grootste mijlpalen in de geschiedenis van de wetenschap.Daarin ontwikkelde Darwin de evolutietheorie die stelt dat biologische soorten niet onveranderlijk zijn, maar verwant zijn aan elkaar en evolueren door een proces van variatie en natuurlijke selectie.

De manier waarop de computerindustrie vandaag functioneert, is een perfecte illustratie van alle fouten en de groteske inefficiëntie van het kapitalisme, waar het voornaamste doel niet het dienen van de belangen van de samenleving is. Het ontwikkelen, verbeteren of innoveren van software komt op de tweede plaats in vergelijking met het primaire doel om winst maken.

Niet zonder enige trots publiceren we op onze website de Anti-DühringAnti-Dühring van Friedrich Engels, een van de belangrijkste werken van het socialisme. Waarschijnlijk is deze klassieker een van de beste boeken die ons kan inleiden tot de algemene ideeën van het marxisme over filosofie, wetenschap, moraal, politiek, recht, geweld, economie, de staat, de familie, het onderwijs en de geschiedenis.

Dit is de eerste in een serie van marxistische studiegidsen. We brengen die uit om de fundamentele ideeën van het marxisme uit te leggen, om de discussie daarover te stimuleren en om verder leesvoer aan te reiken. We beginnen met het dialectisch materialisme, de filosofie van het marxisme, een van de beroemde ‘Drie bronnen en drie bestanddelen van het marxisme’‘Drie bronnen en drie bestanddelen van het marxisme’ waarover Lenin schreef.

Klassiekers

“Marx’ leer wekt in de hele beschaafde wereld de grootste vijandschap en haat van de hele burgerlijke (zowel de officiële als de liberale) wetenschap, die in het marxisme zoiets als een ‘schadelijke sekte’ ziet. Een andere houding kan men ook niet verwachten, want er kan geen ‘onpartijdige’ sociale wetenschap bestaan in een maatschappij die opgebouwd is op de klassenstrijd. Hoe men het ook beziet, de hele officiële en liberale wetenschap verdedigt de loonslavernij, terwijl het marxisme deze slavernij meedogenloos de oorlog heeft verklaard. Een onpartijdige wetenschap verwachten in een maatschappij van loonslavernij is een even dwaze naïviteit als van fabrikanten onpartijdigheid verwachten in de kwestie of het arbeidsloon niet moet verhoogd en de kapitaalwinst niet verlaagd moet worden.”

Lenin, Drie bronnen en drie bestanddelen van het marxisme


Fragment uit een schilderij van Diego Rivera, ‘Man op een kruispunt’

Leon Trotski Leon
Trotski


1879-1940

Lev Davidovich Bronstein. Samen met V.I. Lenin de leider van de Russische Revolutie. Oprichter van het Rode Leger. Sovjetcommissaris van Buitenlandse Zaken (1917-1918) en volkscommissaris van Oorlog (1918-1924). In 1929 werd hij uit de Communistische Partij gezet door de stalinistische fractie en werd hij verbannen uit de USSR. In 1938 richtte hij de Vierde Internationale op. In 1940 werd hij in Mexico vermoord door een agent van Stalin.

We bieden hier een overzicht van de belangrijkste werken van Leon Trotski. Alle links zijn extern en gaan naar het Nederlandstalige Marxists Internet Archive.

1909

Waarom marxisten individuele terreur afwijzen

1914

De oorlog en de Internationale

1924

De lessen van Oktober

1930

Geschiedenis der Russische Revolutie

1934

Bonapartisme en fascisme

1936

Hun moraal en de onze

De verraden revolutie

1937

Het Communistisch Manifest vandaag

1938

Het overgangsprogramma

1939

Het ABC van de materialistische dialectiek

1940

Stalin - De man en zijn invloed

1944

Fascisme, wat het is en hoe het te bestrijden

Karl MarxFriedrich Engels


“De communisten versmaden het hun opvattingen en oogmerken te verhelen. Zij verklaren openlijk dat hun doel slechts kan worden bereikt door de gewelddadige omverwerping van iedere tot dusverre bestaande maatschappelijke orde. Dat de heersende klassen sidderen voor een communistische revolutie! De proletariërs hebben daarbij niets te verliezen dan hun ketenen. Zij hebben een wereld te winnen.”

Proletariërs aller landen, verenigt U!

                                        Uit het Communistisch Manifest

(M) = voor Marx   (E) = voor Engels    (M/E) = voor beiden

We bieden hier een overzicht van de belangrijkste werken van Marx en Engels. Alle links zijn extern en gaan naar het Nederlandstalige Marxists Internet Archive.

1845

Stellingen over Feuerbach (M)

1847

Ontwerp van de communistische geloofsbelijdenis (E)

1848

Het Communistisch Manifest (M/E)

1849

Loonarbeid en kapitaal (M)

1852

De Achttiende Brumaire van Louis Bonaparte (M)

1859

Voorwoord tot de Bijdrage tot de kritiek op de politieke economie (M)

1865

Loon, prijs en winst (M)

1875

Kritiek op het programma van Gotha (M)

1876

De rol van de arbeid in de overgang van aap naar mens (E)

1880

De ontwikkeling van het socialisme van utopie tot wetenschap (E)

1884

De oorsprong van het gezin, van de particuliere eigendom en van de staat (E)

1888

Voorwoord bij de Engelse uitgave van het Communistisch Manifest (E)

Als een muur voor de socialistische omvorming van de maatschappij staat het kolossale staatsapparaat. In dit document wordt ingegaan op een aantal fundamentele vragen. Wat is de oorsprong van de staat? Wiens belangen dient zij? Kan de staat hervormd worden of moet zij helemaal omvergeworpen worden? Door wat moet het staatsapparaat vervangen worden; moet het eigenlijk wel vervangen worden?

Vooral de laatste tien jaar is het ideologisch tegenoffensief van de burgerij zeer ver gegaan in het discrediteren van alles wat maar in de verste verte met socialisme te maken heeft. Daarbij zijn twee opvallende constanten waar te nemen: enerzijds zouden revolutionaire ideeën utopisch zijn, anderzijds zouden ze toch maar tot totalitaire regimes leiden. Het volgende artikel heeft de bescheiden ambitie enig weerwerk te bieden tegenover deze vooroordelen en zal meerbepaald ingaan op de functie van kunst in een maatschappij, zowel zoals de situatie vandaag is als die in het verleden geweest is.

Telkens ergens grootscheepse antikapitalistische protesten doorgaan duikt wel het begrip “directe actie” op. Omdat voor velen het hier om een vaag en moeilijk definieerbaar iets gaat, dringt de nood aan opheldering zich op. Als reactie hierop werd de volgende tekst geschreven, die vertrekkend vanuit een marxistische visie naar antwoorden zoekt.

Veel jongeren zoeken een uitweg uit de werkloosheid, het gebrek aan toekomst en de repressie ten gevolge van de algemene crisis van het kapitalisme. Geen wonder dat ze op zoek gaan naar ideeën die historisch gezien een alternatief maatschappijmodel aanbieden. Onvermijdelijk ontdekken ze dan het marxisme en het anarchisme, twee ideologieën die in het verleden op bepaalde ogenblikken op een massale aanhang konden rekenen.