“Regeringsdeelname”. Het woord is gevallen. De PVDA is bereid deel te nemen aan regeringen, zowel federaal als regionaal, aldus de verschillende kopstukken van de partij. Zien we binnenkort ‘communistische’ ministers?

Dit jaar moet het jaar worden van de vele verkiezingen. Maar veel Vlaamse partijen lijken zich precies nu in de voet te schieten. De VLD en Vooruit mochten recent hals over kop op zoek naar een nieuwe voorzitter. In Antwerpen, het grootste kiesdistrict, zitten zowel CD&V, VLD als Vooruit in zak en as, de laatsten na het ontslag van schepen Tom Meeuws.

Het doel van dit wetsvoorstel is om een betogingsverbod op te leggen voor daden die worden gepleegd tijdens "protestbijeenkomsten". Dit brengt te veel risico's met zich mee voor onze grondrechten en bedreigt stakingen, vakbondsacties en collectieve acties van welke protestbeweging dan ook. “Relschoppers” aanpakken is slechts een flauw excuus.

Als we geconfronteerd worden met een agressief patronaat dat het gevecht opzoekt, is het volkomen contraproductief om te pleiten voor een “terugkeer naar de sociale dialoog”. De enige houding waarmee arbeiders en hun organisaties zijn opgewassen tegen de situatie, is zichzelf stevig en ondubbelzinnig op het terrein van de klassenstrijd te begeven.

Bij de bezoeken aan de piketten werd duidelijk dat vele stakers er zich terdege van bewust zijn dat hun strijd met argusogen gevolgd wordt door de gehele sector. Als het bij Delhaize lukt, dan zijn Carrefour en Colruyt de volgende. De tijd is méér dan rijp om de strijd uit te breiden. De stakers zijn al overtuigd, nu de leiding van sommige vakbonden nog.

Zullen de werknemers van Delhaize zonder meer hun arbeidsvoorwaarden behouden bij uitbesteding? Is een 'Wet Delhaize' nodig? Patrick Humblet fileert de juridische kant van de strijd van de Delhaiziens- en -iennes. Conclusie: "Als we echt willen dat werknemers niet langer als vee kunnen verhandeld worden, dan hebben we geen nood aan een Delhaizewet, een Renaultwet 2.0. en ander gepruts in de marge maar moeten we gaan voor echte ondernemingsdemocratie, voor een fundamentele wijziging van het Systeem."

Er is in de pers veel heisa gemaakt over de crisis in de Vlaamse regering over de kinderbijslag, ondertussen omgedoopt tot groeipakket. CD&V voorzitter Mahdi, heeft lange tijd verdedigd dat het moest worden aangepast aan de index, voor hij uiteindelijk toch toegaf om het enkel te laten stijgen met 2 procent. Minister- president Jan Jambon moest op een gegeven ogenblik op een vernederende manier in het Vlaamse parlement uitleggen dat zijn regering er niet in slaagde een akkoord te bereiken.

Laat ons duidelijk zijn: de eis voor de indexering van het groeipakket was honderd procent gerechtvaardigd. Het is gewoon een schandaal dat dit niet wordt doorgevoerd. In deze tijden van inflatie, energiecrisis en terwijl een derde van de kinderen in armoede opgroeien! Maar deze discussie geeft wel een goed inzicht in de manier waarop in de Vlaamse regering politiek wordt gevoerd.

Op 20 juni werd, samen met de liberale en christelijke vakbond, een nationale betoging in Brussel georganiseerd. Deze keer ging het specifiek over de loonnormwet. Die wet maakt het namelijk onmogelijk om op een vrije manier te onderhandelen over onze lonen. Ook de onderwijssector nam deel aan de betoging. 80.000 aanwezige betogers maakten van de betoging een groot succes. Dit is echter nog maar het begin. Het is nu belangrijk dat de vakbonden zich de middelen geven om hun doel te bereiken. Onderhandelen met de regering en de Voka is nutteloos. In hun ogen is het sociaal overleg een middel om de woede van de werkende bevolking te kanaliseren; naar een dood spoor te leiden. Klassenstrijd is de sleutel tot succes. De werkende klasse heeft haar spieren laten zien, het is nu tijd om die te gebruiken.

Het Sint-Pietersziekenhuis, een ziekenhuis in het centrum van Brussel, is het toneel van belangrijke protesten van de interne bewakingsdienst. Zij verzetten zich tegen de privatisering van hun afdeling. Dat de dienst nog niet is uitbesteed is uitzonderlijk. De directie van het Sint- Pietersziekenhuis wenst hier echter verandering in te brengen. Een botsing met het personeel is het logische gevolg.

De strijd tegen privatisering in dit zeer grote ziekenhuis (meer dan 2400 werknemers, bijna 600 bedden) toont aan dat het personeel duidelijk bewust is van de noodzaak om openbare diensten te verdedigen. Het voorlopig hoogtepunt in de strijd is een referendum waarbij een overweldigende meerderheid van stemmers zich heeft uitgesproken tegen de privatisering. De directie wil echter niet dat haar beslissingen in vraag worden gesteld. Zelfs van een democratisch debat met het personeel wil de directie niet weten. Dit is taboe. We spraken met Slim, een bewaker en vakbondsafgevaardigde.

Op 8 december heeft de arbeidsrechtbank te Brussel uitspraak gedaan in de "zaak Deliveroo”. De rechtbank meent dat de fietskoeriers geen arbeidsovereenkomst hebben met Deliveroo maar werken als zelfstandigen. Het zeer technische vonnis van bijna 100 bladzijden zorgt voor gemengde reacties. Wat staat er in en waarom is het belangrijk?

De regering en het patronaat wisten wat ze deden met de stevige vergrendeling van de loonstijgingen. De bindende loonnorm van 0,4 procent was een signaal om de grote verwachtingen van arbeiders en bedienden na de lockdown af te koelen. Deze verwachtingen zijn volledig terecht en kunnen niet worden ingelost binnen het keurslijf van de loonnorm.

Patrick Humblet fileert de veroordeling van Luikse vakbondsmilitanten voor het blokkeren van een brug tijdens een stakingsactie.

De Belgische driekleur is deze van de Belgische monarchie, een middeleeuwse ondemocratische relikwie; het is de vlag waarmee het kolonialisme in Congo, Burundi en Rwanda lelijk heeft thuisgehouden; het is de vlag waarmee de gerechtvaardigde Vlaamse taaleisen werden onderdrukt in het begin van vorige eeuw.

Na de Paasvakantie heropenen de scholen opnieuw. Wij kijken met Wim Benda, lid van het uitvoerend bestuur van ACOD Onderwijs, terug op de chaotische weken voor de vakantie. Heeft de Vlaamse regering de nodige lessen nu wel geleerd?

Enkele weken geleden verschenen verschillende krantenartikelen die het seksisme, het racisme en de homofobie van een privé facebook-groep “Louvain-le-mec” aan de kaak stelden. Deze groep bestaat uit 11.000 leden, uitsluitend van het mannelijk geslacht (wat het punt is van de groep).Volgens de beheerders is het doel van deze groep “mannen uit de regio van Louvain-la-Neuve samen te brengen rond tips, wederzijdse hulp, grappen te maken om elkaar te ondersteunen: mannelijke solidariteit is het doel”.

Na een jaar waarin de arbeiders meer dan eens duidelijk maakten wie de economie deed draaien, kregen ze een koude douche van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven. Het advies van de Centrale Raad was om de lonen i.p.v. 0,9 procent nog maximaal 0,4 procent te verhogen de komende twee jaren. Dit in het kader van het IPA (Interprofessioneel Akkoord) wat gesloten moet worden na onderhandeling tussen de werkgevers- en werknemersorganisaties.

Nogal wat mensen, ook ter linkerzijde, hebben een positieve eerste indruk van de nieuwe Vivaldi-regering. Maar wie wil weten wat ons te wachten staat moet dieper op de details ingaan; kijken wat er in de tekst staat en ook wat er niet in staat.

Het heeft er de schijn van dat 7 partijen er toch nog in zullen slagen om een regering te vormen, al is de CD&V op het moment dat wij dit schrijven weer roet in het eten aan het gooien. Velen hadden het niet meer verwacht na maandenlang geklungel van de tenoren van de Belgische politiek. Maar de onbekwaamheid en dikwijls de radeloosheid van de politici zijn slechts een weerspiegeling van een maatschappij die zich in een enorme crisis bevindt. Als ze er komt wordt de komende regering misschien enkele wittebroodsweken gegund als ze kan uitpakken met enkele positieve maatregelen zoals het optrekken van de minimumpensioenen tot 1500 euro en investeringen in de gezondheidszorg. De coronacrisis heeft maar al te duidelijk gemaakt welke beroepen essentieel zijn voor de maatschappij en zowel de kapitalisten als de politieke partijen beseffen dat ze een enorme volkswoede riskeren als ze hen niet enkele kruimeltjes toewerpen. Dat belet niet dat de ongelijkheid enorm is toegenomen. Welkom als de tijdelijke werkloosheid ook is (op het hoogtepunt 1,3 miljoen!), voor degenen die veel schulden en vaste kosten hebben betekende het een flinke aderlating. Wie werkte in een precaire arbeidssituatie viel doorgaans helemaal uit de boot. Bijvoorbeeld in de cultuursector bleek hoe schijnzelfstandigen van vandaag op morgen in armoede kunnen verzeilen. Tegelijkertijd zijn de beurzen weer aan het opveren, spectaculair in de Verenigde Staten, maar ook in Europa. Dat betekent dat een flink deel van de gigantische bedragen die wereldwijd in de economie werden gepompt - om een totale ineenstorting te vermijden - uiteindelijk toch weer in de zakken van de superrijken belanden.

Maar het zou een gevaarlijke illusie zijn om te geloven dat zelfs de weinige positieve maatregelen om de werkende mensen te beschermen zullen blijven duren. Aan de onderhandelingstafel bij de regeringsvorming weegt zeker loodzwaar de vraag: wat zullen we doen in de toekomst? Hoelang zullen de steunmaatregelen nog duren? Eerder vroeg dan laat wordt de rekening gepresenteerd, zeker in een land met een grote staatsschuld als België. Dan komt de vraag: wie betaalt? Paradoxaal genoeg zal die vraag steeds luider beginnen klinken op het ogenblik dat de pandemie, bijvoorbeeld door de ontwikkeling van een vaccin, aan het verdwijnen is. Zeer vlug komt dan een tijd dat de rechterzijde, cijfers in de hand zal uitleggen “dat dergelijke gulheid niet langer haalbaar is”, dat ze “de concurrentiepositie van onze bedrijven ondermijnt” enzovoort. Hun remedie voor het gat in de begroting en in de economie zal bestaan uit decennia besparingen, daling van de lonen en afbraak van de sociale zekerheid. Dat zijn de zaken die verborgen zijn onder termen als “modernisering van de arbeidsmarkt”, die opduiken in de eisenbundels van de patroonsfederaties.

Klassenstrijd

Maar we kunnen er op rekenen dat de Belgische arbeidersklasse dergelijke aanvallen niet onbeantwoord zal laten. Nu al zien we opflakkeringen van de klassenstrijd, ondanks de beperkingen die de pandemie opwerpt. Maar strijdbaarheid is niet voldoende, ook een correct programma is nodig. Het voornaamste antwoord dat de huidige arbeidersbeweging aanbrengt op de vraag “wie betaalt?” is een belasting op de grote fortuinen in de vorm van een vermogensbelasting of een vermogenswinstbelasting. Dat is goed (het eerste duidelijk beter dan het tweede, want enkel winsten belasten maakt de opbrengst zeer onzeker). Maar het is verre van voldoende in een tijd dat de wereldmarkt ineenstort en overal handelsoorlogen uitbreken, om van de klimaatcrisis niet te spreken. Een concreet programma van overgangseisen, zoals je steeds kunt terugvinden op de voorlaatste pagina van elke Vonk is onmisbaar. Onmisbaar, niet alleen om de aanvallen af te slaan, om de verworvenheden van de arbeidersbeweging veilig te stellen, maar ook om onze klasse voor te bereiden op de socialistische omvorming van de maatschappij. Dat is geen utopie; degenen die denken dat het mogelijk is een kapitalistische maatschappij te maken waarin de rechten van de arbeiders gegarandeerd blijven, dat zijn de utopisten.

Het nationaal probleem

De marxistische theorie en praktijk beperkt zich niet tot het economische aspect. Een belangrijk thema voor ons is ook het nationaal probleem. Hiermee bedoelt het marxisme de tegenstellingen die in een zelfde land kunnen bestaan tussen bevolkingsgroepen die een andere achtergrond of een andere taal hebben. Marxisten zijn voor een zo groot mogelijke eenheid van de arbeidersklasse, binnen één land en internationaal. Maar om dat te bereiken is het essentieel om ook oog te hebben voor tegenstellingen die de arbeidersklasse kunnen verdelen. De laatste verkiezingen hebben in Vlaanderen bijna een meerderheid opgeleverd voor partijen die Vlaamse onafhankelijkheid prominent in hun beginselverklaring hebben staan. Wij zijn tegen een splitsing van België, niet omdat we een nostalgie hebben naar de Belgische eenheidsstaat -met de Belgische vlag zal je ons niet zien zwaaien- maar omdat we tegen elke maatregel zijn die de arbeidersklasse verdeelt. Het eigenaardige is dat, ook al gebruiken ze dikwijls nationale tegenstellingen om de arbeidersklasse te verdelen, ook de overgrote meerderheid van de kapitalisten de splitsing van België niet willen. Zij beseffen dat dit slecht zou zijn voor hun zaken, door bijkomende administratieve rompslomp en door onoplosbare problemen als het statuut van Brussel en de verdeling van de staatsschuld. Dat is de reden waarom zij er zo lang op aangedrongen hebben om te proberen de N-VA te betrekken bij de regeringsonderhandelingen. In de vorige regering had N-VA immers bewezen dat zij zowel de dictaten van het grootkapitaal slaafs volgden als ook bereid waren hun nationalistische eisen in te slikken voor lucratieve baantjes. Nu komt N-VA waarschijnlijk in de oppositie, samen met het Vlaams Belang. Het is een bijkomende complicatie van de klassenstrijd in ons land, waaraan we in de volgende nummers veel aandacht zullen besteden.

De gezondheidscrisis die we nu doormaken heeft onze senioren hard getroffen. Meer dan 51% van de sterfgevallen te wijten aan COVID-19 viel te betreuren in de rusthuizen en de rust- en verzorgingstehuizen. Van bij de aanvang van de besmetting luidden deze instellingen onverdroten de alarmbel: een tekort aan personeel, een gebrek aan materiaal, onvoldoende testmateriaal en veel te laat beschikbaar. Dit alles tevergeefs...

Net voor 1 mei lanceerde Robert Verteneuil, de voorzitter van het ABVV een oproep voor een nieuw sociaal pact “genre 1944”. Het patronaat, via de voorzitter van het VBO, Pieter Timmermans, reageerde hier onmiddellijk positief op.. Deze houding van het patronaat zou ons nu reeds zorgen moeten baren…..

‘‘Nationale eenheid’ is het nieuwe mantra van de regering en van de meeste politieke partijen. Het wordt oneindig herhaald bij elke politieke verklaring, in elk editoriaal van de mainstream media, bij elk persbericht van de regering. In crisissituaties duwen onpopulaire regeringen meestal in paniek op de noodknop van de nationale eenheid. Ze hopen hiermee hun eigen verdeeldheid te verbergen. Vooral proberen ze de reële klassentegenstellingen te verdoezelen. 

De centrales van het ABVV uit de privé sector zijn gestart met een campagne voor de verhoging van het minimumloon naar 14 euro per uur. Een Engelstalige benaming voor een vakbondsinitiatief dat de mosterd vooral gaat halen in de Verenigde Staten. Daar wordt al een hele tijd actie gevoerd voor een uurloon van $15.

Drie maanden na de verkiezingen zit er nog geen millimeter schot in de vorming van een federale regering. Het enige waar de politici van de traditionele partijen mee bezig lijken te zijn, is hun eigen kopmannen prestigieuze en lucratieve jobs bezorgen in de Europese Unie. Wij Belgen, Vlamingen, Walen en Brusselaars verdienen beter dan dit stuitend cynisme waarbij het eigenbelang primeert.

Vonk/Révolution roept op om voor de PVDA/PTB te stemmen. De Partij van de Arbeid is op dit ogenblik de beste politieke vertolking van vijf jaar ononderbroken strijd tegen de regering Michel.

Zelden is een verkiezingsperiode met zoveel beroering ingezet. Meer dan 20 klimaatbetogingen en –stakingen, een geslaagde algemene staking op 13 februari, talloze goed opgevolgde stakingen zoals de recente algemene staking van het onderwijs. En dat alles met een ontslagnemende minderheidsregering! Het is duidelijk dat er een enorm ongenoegen leeft bij de bevolking.

De socialistische ACOD-CGSP heeft de eerste sociale verkiezingen bij de Belgische spoorwegen begin december 2018 overtuigend gewonnen. Dit zijn de verkiezingen voor de personeelsafgevaardigden in talrijke (85) overlegorganen met de directie. Met 58 procent van de stemmen haalt de rode bond langs beide kanten van de taalgrens de meerderheid.

De regering Michel is gevallen. Na een ridicule poging om nog met een minderheidsregering verder te gaan onder de noemer Michel 2 is ook die na tien dagen gekapseisd. Op zich is dit zeer verwonderlijk. Bij haar aantreden werd deze regering beschreven als de meest homogene sedert jaren.

Op zondag 2 december vond de grootste klimaatmars ooit in België plaats. 75000 mensen kwamen op straat om de machthebbers op de urgentie van de ecologische problemen te wijzen. En wat deden die? Het patronaat zat op de golfbaan, want die wisten al dat hun werk rond was. De toenmalige minister van Energie en Leefmilieu Marie-Christine Marghem liep mee op de betoging. En wat deed Marghem daarna? Ze stapte op een zakenjet naar Katowice, om daar samen met enkele andere landen de klimaattop te kelderen.

Interview met Veronique, verpleegster intensieve zorgen Pediatrie en syndicaal afgevaardigde.

Ons gezondheidssysteem wordt steeds ongelijker. Om beter de dagelijkse afbraak van onze sociale zekerheid te begrijpen geven we het woord aan een ingewijde. Ze geeft ons haar visie op haar beroep en op de toekomst van de zorgsector in ons land.

Het verval van vakbonden in de ontwikkelde landen is niets nieuws. In de VS daalde het aandeel van werknemers in vakbonden van een hoogtepunt van 35 procenthoogtepunt van 35 procent in 1954, voornamelijk in de particuliere sector, tot 11 procent in 2016 met bijna de helft in de publieke sector. De organisatiegraad in het VK daalde van een hoogtepunt van 55 % in 1979 tot 25% in 2016.

Tijdschrift Vonk

Vonk 323 layout 1 page 001

Activiteiten

Onze boeken

Onze boeken