27
za, apr

Analyse

Analyse

De recente gebeurtenissen in Sierra Leone bevestigen het beeld dat veel mensen hebben van Afrika. Een oppervlakkige waarnemer zou kunnen besluiten dat negers gewoon te dom en te primitief zijn om zichzelf te besturen, en daarom argumenteren voor een verhoogde aanwezigheid van de VN. Een andere zou vanuit dezelfde ideeën zeggen dat dit verspilling is van geld en krachten aangezien Afrika een verloren continent is.

De paarsgroene regering is erg bedreven in het nemen van beslissingen met de optische eigenschappen van een geslepen diamant: naargelang hoe men ze in het licht houdt flonkeren ze rood, blauw of groen en kunnen de respectievelijke partijvoorzitters ze makkelijker aan hun achterban verkopen. Die schitterende facetten verbergen echter niet zelden een hoogst onzuivere en hypocriete kern.

Het interview met Hubert Celen van de SP van Mol - waar men in de jaren ’90 nog geprobeerd heeft de greep van de overheid op de nutsbedrijven te vergroten- won eind vorige maand aan actualiteitswaarde door de verdere privatisering van Telenet en van de GIMV, de op stapel staande liquidatie van de gemeentelijke participaties in Electrabel en de intercommunale kabelmaatschappijen, en de overname van het Gemeentekrediet door Dexia met als gevolg de verwatering van het gemeentelijk aandeel in deze bank. Wie dus de illusie koesterde dat de liberalen in deze regering hun privatiseringsdrift niet kunnen botvieren komt bedrogen uit. De samenleving zal voor deze uitverkoop van het openbare tafelzilver een prijs betalen die in de loop van de jaren steeds hoger zal oplopen.

Na een week van massale protesten, wegblokkades en een algemene staking in de stad Cochabamba, heeft de Boliviaanse regering van Hugo Banzer de noodtoestand uitgeroepen. Het protest was vooral gericht tegen de beslissing om het waterbevoorradingsysteem van de stad te verkopen aan Aguas del Tunari, een multinationaal consortium van privé-ondernemingen. Onmiddellijk na de privatisering onder druk van de Wereldbank, verdubbelde de prijs van het water.

‘Scholengroepen’ is de term waarmee je in het gemeenschapsonderwijs vandaag om de vijf voeten wordt geconfronteerd. Wil een tijdelijke leerkracht een aanvraag doen tot benoeming: wend u tot de scholengroep!

Telkens ergens grootscheepse antikapitalistische protesten doorgaan duikt wel het begrip “directe actie” op. Omdat voor velen het hier om een vaag en moeilijk definieerbaar iets gaat, dringt de nood aan opheldering zich op. Als reactie hierop werd de volgende tekst geschreven, die vertrekkend vanuit een marxistische visie naar antwoorden zoekt.

Op vrijdag 7 april zijn de onderhandelingen voor een nieuwe CAO in het (Vlaamse) onderwijs mislukt. Daarmee is een flinke domper gezet op het relatieve enthousiasme dat er heerste over de nieuwe onderwijsminister Marleen Vanderpoorten. Eindelijk een minister die zélf jarenlang in het onderwijs had gestaan, dachten velen...

Uiteraard is Raf opgetogen over de uitspraak van de arbeidsrechtbank van Gent. Ook zijn collega’s die zeven weken voor zijn heropname in het bedrijf hebben gestreden, zijn tevreden. Als de baas rood van colère is (en geërgerd door de grote media-aandacht), gaan de arbeiders zeker niet wenen. De rechtbank verklaart de afdanking onwettig en veroordeelt de directie tot het betalen van een fikse schadevergoeding van meer dan drie miljoen.

Onlangs brachten de Europese veiligheidsdiensten een gemeenschappelijke handleiding uit, gericht naar de overheden, waarbij ze erop aandringen dat de respectievelijke regeringen niet alleen rekening zouden houden met de prijs van de veiligheidsdiensten, maar ook met de kwaliteit ervan. Wat is er aan de hand?

Al jarenlang voert de familie van de oprichter van de Marokkaanse Socialistische Partij (USFP) Mehdi Ben Barka een campagne om de waarheid aan het licht te brengen over de geheimzinnige verdwijning en de moord op hun vader. Ben Barka werd in oktober 1965 in Parijs ontvoerd, met duidelijke medewerking van Franse politiemannen en geheime agenten. Deze zaak leidde onder meer tot het aftreden van de later als oorlogsmisdadiger veroordeelde Papon.

Al jarenlang voert de familie van de oprichter van de Marokkaanse Socialistische Partij (USFP) Mehdi Ben Barka een campagne om de waarheid aan het licht te brengen over de geheimzinnige verdwijning en de moord op hun vader. Ben Barka werd in oktober 1965 in Parijs ontvoerd, met duidelijke medewerking van Franse politiemannen en geheime agenten. Deze zaak leidde onder meer tot het aftreden van de later als oorlogsmisdadiger veroordeelde Papon.

Het staat in de regeringsverklaring: een referendum kan gehouden worden over de verdere hervorming van de openbare diensten. Vice-premier en Minister van Arbeid en Tewerkstelling Laurette Onkelinckx had het op TV onlangs ook over een referendum i.v.m. de "herverdeling van de arbeid en arbeidsduurverkorting". Dit allemaal om "democratische ruimte te geven aan de burger over problemen die hem aanbelangen".

"Naar de hel met het IMF en zijn neo-imperialisme" staat te lezen op een spandoek dat wappert op het grasperk rondom het parlementsgebouw van Jakarta, de hoofdstad van Indonesië. Het is 1 april, de dag waarop de prijs van een heleboel basisproducten de lucht in schiet als gevolg van de vermindering van subsidies voor elektriciteit en benzine, opgelegd door het Internationaal Monetair Fonds.

Het valt vandaag moeilijk te begrijpen dat een goede tachtig jaar geleden een golf van enthousiasme en strijdbaarheid doorheen de Europese arbeidsklasse rolde. De Russische revolutie had de doodsklokken ingeluid voor het kapitalisme en het socialisme was binnen handsbereik. Maar de leidinggevende figuren van de Europese arbeidersbeweging dachten er anders over.

Door de combinatie van elementen van de "vrije markt" met een bureaucratisch geleide economie belanden miljoenen Chinezen nu in het slechtste van de twee werelden. Elke verdere beweging in de richting van kapitalisme zal nog meer onheil brengen. Duizenden staalfabrieken, koolmijnen, textielbedrijven en cementfabrieken zijn met sluiting bedreigd. Men beweert dat als alle Chinezen op hetzelfde ogenblik op en neer zouden springen, de wereld zou beven. In de komende periode zal het internationaal kapitaal de grond onder haar voeten voelen beven als gevolg van miljoenen Chinese arbeiders die in actie komen.

De Iraanse verkiezingen van 18 februari jl. resulteerden in een grote overwinning voor de zogenoemde hervormers rond president Khatami in de nieuwe Majlis (parlement). Een van de belangrijkste factoren hierin was de hoge opkomst. Ongeveer 80% van de stemgerechtigden kwam opdagen. In grote steden zoals Teheran, Isfaban, Shiraz en Tabriz moesten de stembureaus twee uur langer open blijven om iedereen de gelegenheid te geven om te gaan stemmen. Er dienden zelfs extra stembrieven te worden aangevoerd.

Momenteel bedraagt de prijs voor ruwe olie een kleine 30 dollar per vat, ongeveer drie keer meer dan een jaar geleden. Staat een nieuwe oliecrisis voor de deur of zal de prijs terug zakken?

Het sociaal beleid maakt sinds korte tijd gebruik van een nieuw begrip, de "actieve welvaartstaat". Dit begrip houdt velen geestelijk in bedwang. Niemand die nog over politiek spreekt zonder het woord ‘actief’ in de mond te nemen. Zowel Verhofstadt, Vandenbroucke als de groenen enten beleidsvoorstellen op dit begrip. Tijd dus voor een kritische analyse.

Vorige maand startte een parlementaire commissie die de rol van België in de moord op Lumumba moet ophelderen haar werkzaamheden. De commissie krijgt een jaar om haar taak te volbrengen. Pierre Dorremans geeft zijn visie op het recent verschenen boek "De moord op Lumumba" van Ludo De Witte.

Op 16 oktober 1998 arresteert de Britse politie Pinochet in Londen. Na 17 maanden juridisch en diplomatisch getouwtrek, keerde de oud-dictator onlangs als een vrij man terug naar Chili.

Elke vier jaar worden in België sociale verkiezingen georganiseerd. Normaal gezien moest dit in 1999 gebeuren, maar om de politiek en "de moeder aller verkiezingen" van juni ll. niet voor de voeten te lopen werd alles een jaar uitgesteld. Van 8 tot 21 mei 2000 is het dan zo ver: in méér dan 5000 ondernemingen kiezen alle werknemers – gesyndiceerd of niet – hun vertegenwoordigers in het Comité voor Preventie en Bescherming (CPWB), en in 3000 werkplaatsen wordt ook nog de Ondernemingsraad (OR) verkozen. Een bijdrage van onze medewerkster Paulette Vermeersch.

De laatste monarchie van Afrika gebruikt lichtelijk andere technieken dan Laken om haar blazoen op te poetsen. Hier geen dom blondje, maar een stevige mannelijke hand die orde op zaken stelt. De vraag is natuurlijk om welke orde het juist gaat.

Een oppervlakkige waarnemer zou vandaag de intrede van Haiders partij in een blauwzwarte regering kunnen gelijkstellen met het scenario van Oostenrijk in 1934, of Duitsland in 1933 met het aan de macht komen van Hitler. Het grote verschil ligt niet in het curriculum of de subjectieve intenties van Haider of Hitler, Schüssel of Dolfuss. Het grote verschil ligt in de maatschappelijke krachtsverhoudingen en de ongebroken macht van de arbeidersbeweging in het bijzonder.

Een diepe breuk is ontstaan in de Parti Socialiste van Tubeke. De rechtstreekse aanleiding is de samenstelling van de lijsten voor de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2000. Een aantal media en de rechterzijde in de Partij proberen het conflict te herleiden tot een gekibbel tussen personen. Niet toevallig vallen de breuklijnen van deze tweespalt samen met deze die de partijafdeling in 1997 verdeelde naar aanleiding van de sluiting van de Forges de Clabecq. Toen sprak een groot gedeelte van de PS arbeidersbasis en de jongeren zich uit tegen de sluiting en voor de steun aan de actie van de vakbonden. Er was toen al een duidelijke breuk tussen de linker- en rechterzijde van de partij. Sindsdien staat Tubeke in het oog van veel politieke en syndicale stormen.

De aanduiding van Frank Dobson als Labour-kandidaat voor het burgemeesterschap in Londen zal bij de meerderheid van de partij- en vakbondsleden woede en afkeer opwekken. De kleine marge waarmee hij won, toont overduidelijk aan dat Livingstone als winnaar uit de bus was gekomen indien de stemming eerlijk was verlopen.

Het toetreden van de rechtse Vrijheidspartij van Haider tot de Oostenrijkse regering zorgt voor een enorme polarisatie in Oostenrijk. De huidige situatie zorgt er voor dat Oostenrijk definitief gebroken heeft met z’n verleden van overleg en consensus. Vandaag is de klassenstrijd, in al z’n vormen, terug op de orde van de dag. Vonk sprak met Herbert Bartik, militant van de Vienna Socialist Youth en van het marxistische blad Der Funke, over de situatie in Oostenrijk.

Afgezien van de ellende kreeg oudejaar voor veel Russen waarschijnlijk een extra feestelijk tintje. De ondertussen gehate president Jeltsin trad af. Eigenlijk kon het amper een verrassing zijn. De rol van Jeltsin was reeds geruime tijd uitgespeeld.

De geïnteresseerden weten het ondertussen, Patrick Janssens is niet alleen een nieuwkomer bij de SP, maar ook een vernieuwer. Een ontmoeting met de Antwerpse achterban van de 4de wijk gaf Patrick Janssens de mogelijkheid zijn retorische talenten te oefenen. Rechtopstaand, hemd zonder das (maar in de broek), zich verontschuldigend voor een stand-up comedian pose, bracht hij een vlot verhaal. Met de zelfkritiek als intro: de SP heeft zich vervreemd van progressief cultureel Vlaanderen; de SP kwam te arrogant over; de SP had weliswaar een ondankbare taak in de laatste regering maar was te conservatief; de SP heeft te weinig oog gehad voor de gevoeligheden van de jeugd.

Sinds 1945 werd de Oostenrijkse politiek gekenmerkt door coalitieregeringen waarin de Socialistische Partij zetelde. Maar op 21 januari sprongen de coalitiegesprekken tussen de SP en de conservatieve PP af onder druk van de vakbonden. Gernot Trausmuth van de redactie van het Oostenrijkse marxistische blad 'Der Funke' kijkt naar de implicaties hiervan voor de toekomst.

"Swastanisasi" betekent privatisering in het Indonesisch. Op het menu van de gulzige multinationals en het Internationaal Monetair Fonds staan vier belangrijke universiteiten in Jakarta, Yogyakarta, Bogor en Bandung. Het internationaal kapitaal wil in de tempels van de kennis binnenbreken door middel van een politiek van zogenaamde financiële autonomie van deze campussen. Nadat ze komaf hebben gemaakt met de dictator Soeharto, trekken de studenten weer op oorlogspad tegen de opgelegde "Otonomie versie rektor". We ontmoetten Sikit, student in Yogyakarta, actief in het verzet hiertegen.

In de beklaagdenbank van het Justitiepaleis stonden toen dertien eenvoudige arbeiders terecht. "Dit wordt een makkie", moet de openbare aanklager hebben gezegd: "Het hele Belgische establishment staat achter mij in deze zaak." Maar de dertien arbeiders waren niet zo eenvoudig, het waren "die van Clabecq", met Roberto D'Orazio, Silvio Marra en Fernand Fyon op kop.

'Wegens de globalisering zullen natiestaten verdwijnen', zo beweren tal van denkers ter linker- en ter rechterzijde. Zij baseren zich daarbij op de waarneembare overheveling van nationale bevoegdheden naar supranationale instellingen (bv. EU, Nafta, WTO). Of deze tendens zich tot zijn eindpunt zal doorvoeren, is ons inziens hoogst twijfelachtig. De toenemende coöperatie kan de toenemende spanningen amper verhullen. En dan bevinden we ons nog in een economische hoogconjunctuur.

Het veelbelovende charmeoffensief van Laken is op een sisser afgelopen. Vergelijk de massahysterie veertig jaar geleden bij het huwelijk van Prins Albert en Paola met de lauwe bedoening rond de middeleeuwse ‘Blijde Intreden’ van Filip en Mathilde.

Op 15 december stemde de Franse "Assemblé Nationale" de definitieve wet ter vermindering van de arbeidsduur tot 35u. Op 1 februari 2000 wordt de wettelijke arbeidstijd teruggebracht op 35 uur voor ondernemingen met meer dan 20 werknemers, het jaar daarop voor ondernemingen met 20 of minder werknemers. Dit brengt echter geen sociale vrede met zich mee, integendeel.

De oorlog in Tsjetsjenië is een duidelijke aanwijzing van een verschuiving van de macht in het Kremlin in de richting van de militairen. De generaals zitten vandaag stevig in het zadel. Ze beslissen niet alleen zelfstandig over de oorlogsagenda in Tsjetsjenië, maar trekken zich bovendien geen snars aan van wat de kliek in Moskou erover denkt. Maar wat is eigenlijk de werkelijke inzet van deze oorlog?

Onze kameraden van het voormalige veertiendaagse blad Nieuw Links herrezen kort na de verkiezingen van 13 juni gedeeltelijk uit hun as en besloten een trefdag te organiseren waarop progressieven uit verschillende hoeken zich zouden kunnen beraden over een strategie naar de gemeenteraadsverkiezingen toe. Toen Vonk kort daarna van het initiatief op de hoogte werd gesteld en onze medewerking werd gevraagd zegden wij niet neen.

Na de arbeidsrechtbank heeft nu ook het arbeidshof zich uitgesproken. Hoewel Miguel tweemaal het pleit heeft gewonnen, lijken de beide rechtscolleges toch niet op dezelfde golflengte te zitten. Zo stelt het arbeidshof dat er fouten zijn gemaakt, maar dat ze niet voldoende zwaarwichtig zijn om tot ontslag om dringende reden over te gaan. Waren wij te enthousiast toen wij de uitspraak in eerste aanleg als een overwinning voor de vakbeweging bestempelden? Hierna volgt een (ont)nuchtere(nde) analyse door een jurist.

Geweld, vernieling, intimidatie en terreur. Dat wrijft het gerecht de dertien van Clabecq aan de neus. Vreemd genoeg komen deze klachten uit de mond van de grafdelvers van het Brabantse staalbedrijf en van diegenen die de strijd met behulp van repressie in toom probeerden te houden. De rijkswacht, het Waalse Gewest, het Wegenfonds, de curatoren enzovoort hebben een bondgenootschap gesloten tegen de delegees van Clabecq.

"Gekke koeien, hormonenvlees, rioolwater of motorolie in veevoeder, dioxinekippen, genetisch gemanipuleerde soja, karkassen van zieke dieren verwerkt tot veevoeder, besmet mineraal water en giftige coca cola… De lijst van besmet en ongezond voedsel groeit aan." Michele Fabbri, redacteur van ons Italiaanse zusterblad "Falce Martello" besluit zijn artikel met de woorden: "Zelfs in de keuken biedt socialisme het enige antwoord."

Een ACOD-militant bij Belgacom stelt de rol van de vakbondsleiding op zijn bedrijf in vraag en roept op tot verzet vanuit de basis tegen de verregaande collaboratiepoltiek van de leiding. "Laat u niet afschrikken door een nationaal vakbondsleider die staat te brullen. Het is ‘hun’ tactiek om mensen het zwijgen op te leggen. Samen staan wij sterk."

"Het Zwitserland van Latijns-Amerika", "de oudste en meest stabiele democratie van het continent" wordt al een jaar lang meegezogen in een politieke wervelwind zonder weerga. Het land bezit een van de grootste petroleumvoorraden ter wereld en de internationale burgerij is dan ook uiterst bezorgd over de situatie. Wat gebeurt er in Venezuela?

Dat de school een goed terrein is om de strijd tegen het Vlaams Blok aan te binden, werd onlangs nog eens op schitterende wijze geïllustreerd in Aalst. Half oktober organiseerden de leerlingen van het Atheneum er een werkweek rond fascisme. Op het einde van de week gingen echter een dertigtal leerlingen klagen bij de directie. Ze vonden het allemaal wel interessant, maar hadden kritiek op het feit dat het Blok zich niet eens mocht verdedigen en dat niemand blijkbaar een debat met hen aandurfde. Hoewel wij tegenstanders zijn van het uitnodigen van Vlaams Blokkers op debatten, namen de organisatoren in dit geval de juiste beslissing om in te gaan op de vraag van de leerlingen. Zoniet zouden de leerlingen in kwestie waarschijnlijk serieuze sympathieën voor het Blok ontwikkeld hebben.

Ruim 800 SP-leden waren aanwezig in het Cultureel Centrum te Hasselt op 16 oktober ll. om de nieuwe voorzitter te verkiezen. Op zoveel volk hadden de organisatoren duidelijk niet gerekend: de zaal zat meer dan overvol, zodat er velen moesten rechtstaan.

De opgeklopte gekte rond de verloving en het huwelijk van kroonprins Filip en jonkvrouw Mathilde d’Udeken d’Acoz is het povere antwoord van het establishment op de crisissen die België in de afgelopen jaren heeft doorgesparteld. De Financial Times schrijft dat de Belgen terug kunnen lachen. De crisissen zijn bezworen. De nieuwe regering moet het geschokte vertrouwen in ‘de politiek’ terug oplappen en het ‘sprookjeshuwelijk’ is de kers op de taart.